Энергия үнемдеу бойынша жаңғырту – шахталық желдеткіш станцияларын және желдету жүйесін кезең-кезеңмен қайта жабдықтауға бағытталған кешенді жоба. Бұл үдерістің мақсаты электр энергиясы шығынын азайта отырып, шахтадағы газ және шаң қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тұрақты желдету режимін сақтау. Жаңғырту жобалары әдетте қолданыстағы желдеткіштердің техникалық жағдайын, желдету торының сипаттамасын және өндіріс көлемін талдаудан басталады.
Жаңғырту аясында ескі немесе тиімсіз желдеткіштер энергия тиімді үлгілерге ауыстырылып, басқару жүйелері жаңартылады. Айнымалы жиілікті жетектерді енгізу арқылы желдеткіштің айналу жылдамдығы нақты қажеттілікке қарай реттеліп, артық қысым мен артық ауа шығыны болдырылмайды. Желдету торын қайта тепе теңдікке келтіру кезінде артық кедергілер жойылып, ауа ағынының таратылуы технологиялық және қауіпсіздік талаптарына сай реттеледі.
Энергия үнемдеу бойынша жаңғырту жобаларын іске асыру бірнеше кезеңнен тұрады. Алдымен техникалық аудит жүргізіліп, шахтадағы желдету режимдері мен энергия тұтыну көрсеткіштері тіркеледі. Одан кейін жаңа желдеткіштерді, басқару жабдығын және бақылау аспаптарын таңдау бойынша инженерлік есептер жасалады. Монтаж және іске қосу кезінде ескі және жаңа жабдықтың өзара үйлесімділігі, авариялық режимдердегі тұрақтылық және персоналды оқыту мәселелері ескеріледі.
Жаңғырту нәтижелері энергия шығынын қысқарту, желдеткіштердің сенімділігін арттыру және қызмет көрсету шығындарын азайту арқылы бағаланады. Әдетте мұндай жобалар бірнеше жыл ішінде өзін ақтап, шахтаның ұзақ мерзімді экономикалық тиімділігін жоғарылатады. Сонымен қатар, энергия үнемдеу бойынша жаңғырту экологиялық көрсеткіштерді жақсартып, тұрақты даму талаптарына сай келетін шахталық желдету жүйесін қалыптастыруға көмектеседі.