Ерекше мақсаттағы желдеткіш – стандартты желдеткіш модельдері сәйкес келмейтін тау-кен және ауыр өнеркәсіптік жағдайларда қолдануға арнайы жобаланған желдету жабдығы. Мұндай желдеткіштер ерекше температуралық режимдер, агрессивті немесе жарылыс қауіпті орта, шектелген монтаж кеңістігі, ерекше қазба геометриясы және ерекше аэродинамикалық талаптар ескерілген жағдайда әзірленеді. Көмір шахталары, металл кеніштері, жерасты құрылыс нысандары және жоғары температуралы пеш үй-жайлары ерекше мақсаттағы желдеткіштерді талап ететін нысандардың қатарына жатады.
Ерекше мақсаттағы желдеткіш конструкциясы қолдану саласына қарай әртүрлі болады: жоғары температуралы ортаға арналған нұсқаларда жылуға төзімді болат пен оқшаулағыш материалдар қолданылады, агрессивті ортаға арналған үлгілерде коррозияға төзімді қорытпалар мен жабындар пайдаланылады, ал газ және шаң қауіпті аймақтарда жарылысқа төзімді корпус пен ұшқынға қарсы шешімдер енгізіледі. Кейбір жағдайларда желдеткіш модульдік құрылымда жасалып, оны тар қазбалар арқылы бөлшектеп түсіріп, жерінде жинауға мүмкіндік береді.
Жобалау кезінде ерекше мақсаттағы желдеткіш тау-кен объектісінің нақты техникалық талабына негізделіп, ауа шығыны, қысым, температура, орта құрамы және монтаж орны ескеріледі. Ауаөткізгіш торының сұлбасы, қазба қимасы, шаң және газ бөліну режимі талданып, желдеткіштің жұмыс нүктесі есептеледі. Көп жағдайда мұндай желдеткіштер шахтаның бас жоспары мен желдету жобасына жеке бөлім ретінде енгізіліп, өндіруші зауыттың инженерлерімен тікелей келісіліп жасалады.
Пайдалану барысында ерекше мақсаттағы желдеткіштің сенімділігі мен қауіпсіздігі үшін арнайы техникалық регламенттер мен қызмет көрсету кестелері қолданылады. Жабдықтың жұмыс режимі, діріл және температура параметрлері, коррозия белгілері және бекіту элементтерінің жай-күйі қатаң бақылауда болады. Қажет болған жағдайда конструкцияға өзгерістер енгізіліп, шахта жағдайының өзгеруіне сай бейімделеді. Осылайша ерекше мақсаттағы желдеткіш тау-кен өнеркәсібінде стандартты шешімдер жеткіліксіз болған кезде қолданылатын, жоғары дараланған желдету құралы болып табылады.