Кеніш желдету сызбасы – кеніш ішіндегі ауа қозғалысының бағытын, ауа жолдарының байланысын және тармақтарға ауа бөлінуін көрсететін негізгі инженерлік материал. Сызба арқылы ауа қабылдау, ауа тарату және ауа шығару желілерінің қалай ұйымдастырылғаны анық көрінеді. Ол желдетуді басқаруға, өлшеу нәтижелерін түсіндіруге және қауіпсіздік шешімдерін уақытылы қабылдауға көмектеседі.
Жерасты қазбалары күрделі әрі үнемі өзгеріп отырады: жаңа штректер ашылады, кейбір учаскелер жабылады, бөгеттер мен есіктердің режимі ауысады. Осы өзгерістер ауа таралуына тікелей әсер етеді. Сондықтан желдету сызбасы нақты жағдайға сай жүргізіліп, жүйелі түрде жаңартылып отыруы керек. Ескі сызбаға сүйену ауа жетіспеушілігі бар учаскені дер кезінде анықтамауға әкелуі мүмкін.
Сызбада әдетте көрсетілетін негізгі элементтер:
Сызбаны оқу және қолдану барысында ауа «қысқа жолмен» өтіп кететін орындарды анықтау маңызды. Мысалы, бір бөгеу тығыз болмаса, ауа ең оңай жолмен өтіп, негізгі жұмыс учаскелеріне жеткіліксіз жетуі мүмкін. Сызба өлшеу нәтижелерімен бірге талданса, қай тармақта кедергі артқаны немесе ауа таралуы бұзылғаны тез анықталады.
Жаңарту тәртібі өндірістік жоспармен бірге жүреді: жаңа тармақ ашылғанда немесе жабылғанда, есік-бөгеттер өзгергенде, жергілікті желдету қосылғанда сызбада белгіленуі тиіс. Бұл желдету қызметіне ғана емес, учаске басшылары мен қауіпсіздік мамандарына да дұрыс шешім қабылдауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар апаттық жағдайларда ауа бағытын басқару және адамдарды қауіпсіз шығару сценарийлері де сызбада негізделеді.
Қорытындысында, кеніш желдету сызбасы – желдетуді басқарудың практикалық құралы. Ол нақты, түсінікті және үнемі жаңартылып тұрса, ауа алмасуды тұрақтандырып, кеніш қауіпсіздігін айқын күшейтеді.