қалдық жылуды пайдалану

Қалдық жылуды пайдалану тау-кен және өнеркәсіптік кәсіпорындарда энергия үнемдеу стратегиясының маңызды бөлігі болып табылады. Шахталық желдеткіштер мен түтін газдарын тасымалдайтын орталықтан тепкіш желдеткіштер жұмыс барысында айтарлықтай мөлшерде жылу бөледі. Бұл жылу әдетте сыртқы ортаға таралып, пайдаланылмай қалады. Дұрыс ұйымдастырылған жүйе арқылы осы қалдық жылуды жинап, өндірістік қажеттіліктерге бағыттауға болады.

Қалдық жылуды пайдаланудың кең таралған тәсілдерінің бірі – жылу алмастырғыштарды қолдану. Желдеткіш арқылы өтетін жылы ауа немесе газ арнайы жылу алмастырғыш қондырғысы арқылы өтеді, онда жылу суға немесе басқа жұмысшы сұйықтыққа беріледі. Осылайша алынған жылы су ғимараттарды жылытуға, технологиялық ванналарды қыздыруға немесе шахтадағы тұрмыстық қажеттіліктерге пайдаланылады. Бұл қосымша қазандық жүктемесін азайтып, отын шығынын төмендетеді.

Шахталық желдету жүйесінде қалдық жылуды пайдалану жел ағынымен шығарылатын жылы ауаны да қамтуы мүмкін. Қыс мезгілінде шахтадан шығатын жылы ауа арнайы арналар арқылы жылу қалпына келтіру қондырғыларына бағытталып, жер үсті жайларын, асхана, шеберхана және қойма ғимараттарын жылытуға қатыстырылуы мүмкін. Осылайша желдету жүйесі тек қауіпсіздікті қамтамасыз етіп қана қоймай, қосымша жылу көзіне айналады.

Қалдық жылуды пайдалану жобаларын енгізу кезінде техникалық және экономикалық негіздеме жасау қажет. Жылу көлемін, температура деңгейін және жыл бойындағы өзгерісін есептеп, қандай жабдық пен құбыр жүйесі қажет екенін анықтау керек. Сонымен қатар, шахталық желдеткіштердің жұмыс режимі өзгергенде жылу өндіру көлемі де өзгеретіндіктен, жүйенің икемділігі мен басқарылуын қамтамасыз ету маңызды.

Қорытындысында қалдық жылуды пайдалану шахталық және өнеркәсіптік желдету жүйесін энергия тиімділігінің жоғары деңгейіне шығарады. Электр және отын шығыны азайып, атмосфераға таралатын артық жылу көлемі кемиді, бұл кәсіпорындардың экономикалық нәтижесіне де, экологиялық көрсеткіштеріне де оң әсер етеді.