шу талдауы

Шу талдауы – желдеткіш жұмысы кезінде пайда болатын дыбыстық тербелістердің деңгейін және жиілік құрамын зерттеу процесі. Шахталық және өнеркәсіптік желдеткіштер жоғары жылдамдықпен айналғанда ауа ағыны, дөңгелек, подшипниктер мен электр қозғалтқышы әртүрлі шу көздерін тудырады. Шу деңгейін бақылау еңбек қауіпсіздігі, жұмысшылардың денсаулығын қорғау және жабдықтағы ақауларды ерте анықтау үшін маңызды.

Шу талдауында арнайы дыбыс өлшеу аспаптары қолданылады. Олар желдеткішке белгілі бір қашықтықта орнатылып, дыбыстың жалпы деңгейін және жеке жиілік диапазондарын тіркейді. Нәтижелер санитарлық нормалармен және жобалық талаптармен салыстырылады. Егер шу деңгейі рұқсат етілген шектен асып кетсе, шу тудыратын нақты себептерді анықтап, тиісті шаралар қабылдау қажет.

Желдеткіш шуын талдағанда ауа ағынының турбуленттілігі, дөңгелек қалақшаларының пішіні, корпус пен құбырлардың резонанстық құбылыстары, подшипниктер мен қозғалтқыштың механикалық дыбыстары ескеріледі. Мысалы, жоғары жиілікті шу көбіне ағын бөліктеріндегі кедергілермен, ал төмен жиілікті гуіл теңгерімсіз айналумен байланысты болуы мүмкін. Шахталық желдеткіштерде қосымша фактор ретінде қазбалардағы жаңғырық пен тар учаскелердегі дыбыс күшеюі қарастырылады.

Шу талдауы еңбек жағдайын жақсарту шараларын таңдауға да көмектеседі. Егер шу көздері желдеткіштің өзінде болса, дөңгелек аэродинамикасын оңтайландыру, подшипниктерді ауыстыру, корпусты нығайту немесе дірілді азайту шаралары қолданылады. Егер дыбыс таралуына қазба геометриясы әсер етсе, дыбыс жұтқыш материалдар қолдану, дыбыстан қорғайтын экрандар орнату немесе жабдықты қайта орналастыру қарастырылады. Осындай кешенді тәсіл шахтада және цехта рұқсат етілген шу деңгейін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Қорытындысында шу талдауы желдеткіштің техникалық жағдайын бағалау, ақауларды ерте анықтау және жұмыс орнындағы акустикалық жағдайды жақсарту үшін маңызды құрал болып табылады. Шахталық желдеткіштердің шуы бақылауда болғанда, жұмысшылардың денсаулығы сақталып, желдету жүйесінің жалпы сенімділігі артады.