шығару жабдығы

Шығару жабдығы – түтін, газ және шаңды ауаны шахтадан немесе өнеркәсіптік цехтан қауіпсіз шығарып тастауға арналған желдеткіштер, ауаөткізгіштер, клапандар және түтін шахталарының кешені. Шахталық жүйелерде шығару жабдығы қайтарма ағынды қалыптастырып, газды және шаңды атмосфераны жер үстіне шығару арқылы жерасты кеңістігіндегі ауа сапасын реттейді. Цехтық жүйелерде ол пеш түтінін, технологиялық буларды және зиянды газдарды арнаулы түтін каналдары арқылы сыртқа шығарады.

Шығару жабдығының негізгі элементтері – шығару желдеткіштері, түтін және газ арналары, бағыттаушы клапандар, дыбыс өшіргіштер және ауа шығару мұнаралары. Желдеткіштер ластанған ауаны сорып, оны ауаөткізгіштер арқылы жоғарыға бағыттайды, ал клапандар ағынның бағытын және көлемін басқаруға мүмкіндік береді. Түтін каналдары мен мұнаралар температуралық және аэродинамикалық жүктемелерге төзімді етіп жасалып, ағынның тұрақты көтеріліп шығуына жағдай жасайды.

Жобалау кезінде шығару жабдығы жалпы желдету схемасына және авариялық желдету сценарийлеріне сәйкес есептеледі. Ауа шығыны, қысым және температура параметрлері, газ және шаң құрамымен бірге ескеріліп, шығару арналарының диаметрі, биіктігі және оқшаулау қалыңдығы таңдалады. Шахталық нұсқада шығару жабдығы жер үсті желдеткіш станциясымен тығыз байланысты болып, шахта оқпандары мен қайтарма ағын қазбалары арқылы жұмыс істейді.

Пайдалану барысында шығару жабдығының техникалық жағдайы қауіпсіздік талаптарына сай тұрақты бақылауда болуы тиіс. Түтін және газ арналарының ішкі беттеріндегі шөгінділер тазартылып, желдеткіштердің дірілі мен шу деңгейі тексеріледі, клапандардың ашылып-жабылу қабілеті мен тығыздығы бағаланады. Авариялық жағдайларда шығару жабдығы түтін мен газды бұрып, эвакуация жолдарын қорғауда шешуші рөл атқарады. Осылайша шығару жабдығы шахталық және өнеркәсіптік желдету жүйелерінде ластанған ауаны қауіпсіз шығаратын негізгі инженерлік кешен болып табылады.