Сорып шығаратын желдеткіш – шахта, кеніш және өнеркәсіптік цехтардан ластанған ауаны, метан мен басқа да зиянды газдарды, сондай-ақ шаңды сорып алып, сыртқы атмосфераға шығаратын арнайы желдеткіш түрі. Шахталық желдету жүйесінде мұндай желдеткіштер көбінесе негізгі стволда немесе шығару шахтасында орнатылады және бүкіл желдету торындағы ауа ағынының бағытын анықтайды. Сорып шығаратын желдеткіштің дұрыс жұмысы шахтадағы газ режимін тұрақтандырып, қауіпсіздік талаптарына сай желдету көлемін ұстап тұруға мүмкіндік береді.
Шахталық сорып шығаратын желдеткіштер осьтік, орталықтан тепкіш немесе қарсы айналмалы конструкцияда орындалуы мүмкін. Жарылысқа төзімді орындалу, корпустың герметикалығы және ағып кетуді болдырмайтын тығыздау элементтері шахталық ортада аса маңызды. Сорып шығару режимінде желдеткіш жоғары кедергісі бар желдету торынан ағынды тартып, жер асты қазбаларындағы газ бен шаң концентрациясын рұқсат етілген шектен төмен ұстайды. Сонымен қатар, бұл желдеткіштер жоғары температуралы немесе агрессивті ортада жұмыс істеуге бейімделген арнайы материалдардан жасалуы мүмкін.
Сорып шығаратын желдеткішті жобалау және таңдау кезінде шахта желдету сызбасы, ағынның есептік бағыты, авариялық режимдер және кері ағынды ұйымдастыру мүмкіндігі ескеріледі. Заманауи жүйелерде мұндай желдеткіштер жиілікті реттеу, онлайн мониторинг және автоматты басқару функцияларымен біріктіріліп, ауа шығынын жүктеме мен газ бөліну деңгейіне байланысты икемді өзгертуге мүмкіндік береді. Нәтижесінде сорып шығаратын желдеткіш шахталық желдету жүйесінің сенімділігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз ететін негізгі буын ретінде қызмет етеді.