тоннельдік желдеткіш

Тоннельдік желдеткіш – жер асты тау-кен қазбалары мен көлік тоннельдерінде сенімді ауа алмасуды қамтамасыз етуге арналған арнайы желдету жабдығы. Ұзын және тар қималы қазбаларда табиғи ауа алмасу жеткіліксіз болатындықтан, тоннельдік желдеткіштер арқылы таза ауа үздіксіз беріледі, ал пайдаланылған, шаңданған және газданған ауа қауіпсіз аймаққа шығарылып отырады. Мұндай желдеткіштер тау-кен шахталарының көлік тоннельдерінде, штректер мен квершлагтарда, сондай-ақ жер асты инженерлік құрылыстарында кеңінен қолданылады.

Тоннельдік желдеткішті таңдағанда тоннель ұзындығы, көлденең қимасы, желдету торының кедергісі, жұмыс режимі және газ бөліну дәрежесі ескеріледі. Қажетті ауа шығыны мен толық қысым есептеліп, соған сәйкес осьтік немесе центрифугалық типтегі тоннельдік желдеткіш қолданылады. Көп жағдайда желдеткіштер созылмалы желдету түтіктері немесе болат құбырлар арқылы қазбаның жұмыс аймағына қосылады. Ауа ағынының бағыты, жылдамдығы және қысым айырмасы желдету есіктері мен реттегіш қақпақтар арқылы басқарылып, тоннель бойында біркелкі таралуы қамтамасыз етіледі.

Тоннельдік желдеткішті пайдалану барысында оның діріл деңгейін, шуын, мойынтірек температураларын және электр қозғалтқышының жүктемесін жүйелі түрде бақылау қажет. Жұмыс жағдайына байланысты желдеткіш корпусы мен қалақтарын коррозияға қарсы жабынмен өңдеу, шаң мен ылғалдың әсерінен қорғайтын қосымша құрылымдар қолдану ұсынылады. Қауіпсіздік талаптарына сай автоматты қорғаныс, артық жүктемеден және қызып кетуден қорғау құрылғылары орнатылады. Уақытылы техникалық қызмет көрсету мен профилактикалық жөндеу тоннельдік желдеткіштің ұзақ мерзімді сенімді жұмысын қамтамасыз етіп, жер асты қазбаларындағы еңбек жағдайын жақсартады.