жарылысқа төзімді электр жабдықтары

Жарылысқа төзімді электр жабдықтары – газ және шаң жарылысы қаупі бар ортада қауіпсіз жұмыс істеуге арналған электр қондырғыларының арнайы тобы. Шахталық желдеткіштердің электр қозғалтқыштары, басқару шкафтары, қосқыштары және бақылау құрылғылары жиі осындай орындалуда өндіріледі. Негізгі мақсат – электр тізбегінде пайда болуы мүмкін ұшқын мен қызған беттердің айналадағы жарылғыш газ қоспасына әсерін болдырмау, яғни жарылыстың сыртқа шығуына жол бермеу.

Жарылысқа төзімді электр жабдықтарының корпусы қалың металлдан жасалып, арнайы тығыздау элементтерімен жабдықталады. Корпус ішіндегі қысым толқыны мен жалын сыртқа шықпайтындай етіп қосылу беттері мен саңылаулар қатаң өлшемдермен орындалады. Қозғалтқыштар мен басқару құрылғыларының қызу деңгейі қоршаған ортадағы газ қоспасының тұтану температурасынан төмен болуы тиіс, сондықтан салқындату және жүктемені шектеу шаралары қарастырылады.

Шахталық желдету жүйесінде жарылысқа төзімді электр жабдықтары метан және басқа да жанғыш газдар кездесетін қазбаларда ерекше рөл атқарады. Негізгі және жергілікті желдеткіштердің электр қозғалтқыштары осындай орындалуда таңдалып, электр кабельдері мен қосқыш қораптары да жарылысқа төзімді стандарттарға сәйкес орнатылады. Бұл желдеткіштердің іске қосылуы мен тоқтатылуы, жүктеме бақылауы және авариялық қорғанысы шахта қауіпсіздігі ережелерін сақтай отырып жүзеге асырылады.

Пайдалану барысында жарылысқа төзімді электр жабдықтарының корпусының тұтастығы, тығыздау элементтерінің күйі және қосылу беттерінің зақымданбағаны үнемі тексерілуі тиіс. Корпусты өз бетінше ашуға, тығыздау элементтерін ауыстыруға немесе рұқсат етілмеген жөндеу жүргізуге болмайды, барлық жұмыстар арнайы оқытылған мамандар арқылы жүзеге асырылады. Осылайша жарылысқа төзімді электр жабдықтары шахталарда желдеткіштер мен басқа да электр агрегаттарының қауіпсіз жұмысын қамтамасыз етіп, газ және шаң жарылысы қаупін айтарлықтай төмендетеді.