Жарылысқа төзімді желдеткіш – метан, көмір шаңы немесе басқа жанғыш газдар кездесетін шахталар мен өнеркәсіптік нысандарда қолдануға арналған желдету жабдығы. Оның негізгі мақсаты – газ қауіпті ортада ауа алмасуды қамтамасыз етіп қана қоймай, электр және механикалық бөліктерде ұшқын пайда болу қаупін барынша азайту. Жарылысқа төзімді желдеткіш шахталарда, газ қоймаларында, химия және мұнай өңдеу цехтарында қауіпсіздік талаптарын орындауда маңызды рөл атқарады.
Мұндай желдеткіштердің корпусы, электр қозғалтқышы және қосалқы элементтері арнайы жарылысқа төзімді орындауда жасалады. Корпус тұтас, тығыздалған құрылымда болып, ішкі жарылыстың қоршаған ортаға таралуын болдырмайды. Электр қозғалтқышының клеммалық қорабы, кабель кірістері және басқару аппаратурасы да белгіленген жарылысқа төзімді стандарттарға сәйкес орындалады. Механикалық бөліктерде үйкелістен туындайтын ұшқынның алдын алу үшін дөңгелек материалдары және тығыздау элементтері мұқият таңдалады.
Жарылысқа төзімді желдеткішті таңдау кезінде газдың түрі, жарылыс қауіпті аймақтың класы, температуралық режим және желдетілетін кеңістіктің көлемі есепке алынады. Шахталық қолдану жағдайында желдеткіштің ауа шығыны, қысымы және пайдалы әсер коэффициенті шахта желдету сұлбасына сәйкес есептеледі. Сонымен қатар техникалық қызмет көрсетуге қолжетімділік, діріл мен шу деңгейі, коррозияға төзімділік те ескеріліп, нақты нысанның талаптарына сай конструкция таңдалады.
Пайдалану барысында жарылысқа төзімді желдеткішке арнайы регламент бойынша қызмет көрсетіліп, тығыздау элементтерінің бүтіндігі, кабель кірістерінің жай-күйі, жерлендіру және қорғаныс құрылғыларының жұмысы жүйелі түрде тексеріледі. Ауа шығыны мен қысым параметрлері бақылауда ұсталып, желдету жүйесінің тиімділігі бағаланады. Осылайша жарылысқа төзімді желдеткіш тау-кен және өнеркәсіп саласында газ қауіпті ортадағы желдету қауіпсіздігін қамтамасыз ететін сенімді инженерлік шешім болып табылады.