желдету қауіпсіздігі

Желдету қауіпсіздігі – шахта мен басқа да жерасты нысандарында еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етудің басты шарттарының бірі. Жерасты кеңістігінде метан, көмір шаңы, көмірқышқыл газы және басқа да зиянды қоспалар жинақталуы мүмкін. Егер желдету жүйесі дұрыс ұйымдастырылмаса, бұл қоспалар қауіпті концентрацияға жетіп, улану, жарылыс немесе өрт сияқты ауыр салдарға әкелуі ықтимал. Сондықтан желдету қауіпсіздігіне қатысты талаптар тау кен өнеркәсібінде әрқашан бірінші орында тұрады.

Желдету қауіпсіздігі шахтаға жеткізілетін таза ауа мөлшерін, ағынның бағытын және ағынды шығару режимін дұрыс есептеуден басталады. Негізгі желдеткіштер шахта торы арқылы тұрақты ауа алмасуды қамтамасыз етеді, ал жергілікті желдеткіштер забой аймағында газ және шаңды тез шығарып, жұмыс фронтын таза ауамен қамтамасыз етеді. Жобалау кезінде әр учаскедегі тәуліктік ауа шығыны, қысым шығыны және авариялық режимдер үшін резервтік мүмкіндіктер есептеледі.

Желдету қауіпсіздігін сақтау үшін тұрақты бақылау мен мониторинг қажет. Газ талдағыштар метан және басқа да зиянды газдардың концентрациясын өлшейді, ауа шығыны мен қысым датчиктері желдету режимін бақылап отырады. Белгіленген шектерден асып кету жағдайында дыбыстық және жарықтық дабыл беріледі, қажет болған жағдайда жұмысшылар қауіпсіз аймаққа көшіріледі. Негізгі және жергілікті желдеткіштердің тоқтауы немесе ақауы кезінде әрекет ету тәртібі алдын ала жазылып, персоналға түсіндіріледі.

Желдету қауіпсіздігіне техникалық қызмет көрсету де тікелей әсер етеді. Желдеткіш дөңгелегінің теңгерімі, подшипниктердің күйі, тығыздағыштардың тұтастығы, электр жабдығының жарамдылығы жоспарлы түрде тексеріліп тұруы тиіс. Ақауларды ерте анықтап, дер кезінде жою жалпы жүйенің сенімділігін арттырады. Сонымен қатар, желдету қауіпсіздігі бойынша нұсқаулықтар мен оқу жаттығулары арқылы жұмысшылардың хабардарлығын арттыру маңызды. Осылайша желдету қауіпсіздігі шахтадағы тәуекелдерді төмендетіп, кеншілер үшін тұрақты және қауіпсіз еңбек жағдайын қамтамасыз етеді.