Желдету жобалауы – шахталық және өнеркәсіптік нысандарда қауіпсіз әрі тиімді ауа алмасуды қамтамасыз ететін инженерлік есептер мен техникалық шешімдердің жиынтығы. Жобалау барысында ауа шығыны, қысым, желдету торының құрылымы, желдеткіштердің түрі мен саны, басқару және бақылау жүйелері толық қарастырылады. Дұрыс жобаланған желдету жүйесі газ бен шаң концентрациясын реттеп, температура мен ылғалдылықты нормалар шегінде ұстап тұрады.
Желдету жобалауының бастапқы кезеңінде нысанның технологиялық ерекшеліктері, өндірістік жүктеме, зиянды заттардың бөліну мөлшері және қауіпсіздік талаптары анықталады. Шахталар үшін бұл қазбалардың ұзындығы, тереңдігі, газ бөліну деңгейі және жұмыс істейтін учаскелердің саны, ал өнеркәсіптік цехтар үшін жабдықтардың орналасуы, жылу және шаң шығару көлемі болып табылады. Осы деректер негізінде әр аймаққа қажетті ауа шығыны есептеледі.
Келесі кезеңде желдету торының схемасы жасалып, негізгі және қосалқы магистралдар белгіленеді. Ауа ағынының бағыты, қайтарма тармақтар, жергілікті желдеткіштер мен шаң кетіру жүйелері жобада нақты көрсетіледі. Сонымен қатар, желдету торының гидравликалық есебі жүргізіліп, қысым жоғалуы және қажетті желдеткіш қысымы анықталады. Осыдан кейін желдеткіш түрлері – осьтік, орталықтан тепкіш, жергілікті немесе негізгі желдеткіштер таңдалып, олардың саны мен жұмыс режимі белгіленеді.
Желдету жобалауының соңғы кезеңі – басқару, мониторинг және қауіпсіздік жүйелерін енгізу. Газ талдағыштар, ауа шығынын өлшейтін аспаптар, діріл және температура датчиктері жобада қарастырылып, желдеткіштердің жұмысына жауап беретін автоматика схемалары жасалады. Жобалық шешімдер нормативтік құжаттар мен қауіпсіздік стандарттарына сәйкес болуы тиіс. Дұрыс орындалған желдету жобалауы шахталық және өнеркәсіптік нысандарда желдеткіштердің сенімді жұмысын, энергия ресурстарын үнемдеуді және жұмысшылардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.