жерасты құрылыс нысандары

Жерасты құрылыс нысандары – тоннельдер, инженерлік коммуникация галереялары, жерасты тұрақтары және басқа да арнайы қазбаларды қамтитын объектілер. Мұндай нысандарды салу кезінде жұмыс аймақтары шектеулі, шаң мен газ көп жиналатын, желдету табиғи жолмен қиын жүретін ортада орналасады. Сондықтан жерасты құрылыс нысандарында арнайы желдеткіштер негізінде уақытша, бірақ сенімді желдету жүйесін ұйымдастыру міндетті болып табылады.

Құрылыс кезеңінде жерасты қазбалары ұзарып, бұрғылау, жару және бетондау сияқты процестер нәтижесінде шаң мен газ шығарындылары үнемі артып отырады. Тоннель немесе шахта аумағына таза ауа жеткізу және ластанған ауаны шығару үшін осьтік немесе орталықтан тепкіш желдеткіштер, икемді ауа өткізгіштер және жергілікті сорғыштар қолданылады. Желдеткіштер көбінесе жерүсті алаңына немесе тоннель аузына орнатылып, ауа ағыны гибкий құбырлар арқылы жұмыс фронтына жеткізіледі.

Жерасты құрылыс нысандарында желдету жүйесін жобалау кезінде қазбаның ұзындығы, көлденең қимасы, жұмысшылар саны және қолданылатын техника ескеріледі. Ауа ағынының жылдамдығы мен көлемі шаң мен газ концентрациясын қауіпсіз деңгейде ұстап тұратындай есептеледі. Егер жұмыста жанғыш газдардың бөліну қаупі болса, жарылысқа төзімді орындаудағы желдеткіштер мен электр жабдықтары пайдаланылады. Сонымен қатар, газ талдағыштар мен ауа жылдамдығын өлшейтін датчиктер орнатылып, желдету жеткіліксіз болған жағдайда дабыл беріледі.

Құрылыс аяқталғаннан кейін жерасты нысандарының бір бөлігі тұрақты желдету жүйесіне қосылады. Сол кезеңде бұрын қолданылған уақытша желдеткіштер мен ауа өткізгіштер бөлшектеніп, орнына тұрақты шахталық немесе ғимаралық желдеткіштер орнатылады. Жобалау кезінде уақытша және тұрақты желдету жүйелерінің сабақтастығы қарастырылса, монтаж және пайдалану шығындары азаяды. Осылайша жерасты құрылыс нысандарында дұрыс ұйымдастырылған желдету жүйесі жұмысшылардың қауіпсіздігін қамтамасыз етіп, нысанды сәтті пайдалануға тапсыруға көмектеседі.