Bảo trì dự đoán cho quạt thông gió mỏ là phương pháp chủ động dựa trên dữ liệu để phát hiện sớm suy giảm tình trạng và lập kế hoạch can thiệp đúng thời điểm. Thay vì sửa chữa sau khi hỏng hoặc bảo dưỡng theo lịch cứng, hệ thống đo rung, nhiệt độ gối đỡ, dòng điện động cơ, áp – lưu lượng tuyến gió và mức ồn cung cấp bức tranh liên tục về sức khỏe tổ máy. Từ đó, mô hình ngưỡng hoặc thuật toán học máy cảnh báo lệch bất thường, giúp nhóm vận hành xử lý trước khi sự cố lan rộng.
Hạ tầng giám sát tình trạng gồm cảm biến rung gắn trên gối đỡ, cảm biến nhiệt, đồng hồ áp – lưu lượng, công tơ năng lượng và thiết bị thu thập dữ liệu. Tín hiệu được chuẩn hóa, lọc nhiễu và đồng bộ thời gian. Các chỉ số đặc trưng như biên độ rung theo dải tần, nhiệt độ tăng theo tải, hệ số công suất, cùng quan hệ áp – lưu lượng so với đường đặc tính thiết kế, cho phép phân biệt mất cân bằng cánh, lệch tâm, lỏng móng, mòn ổ, tắc tuyến hoặc rò rỉ áp.
Phân tích dữ liệu tập trung vào xu hướng và mối tương quan. Ví dụ, rung tăng kèm sụt áp – lưu lượng gợi ý mòn cánh hoặc tắc cục bộ; nhiệt gối đỡ tăng nhưng rung bình thường có thể do bôi trơn kém; dòng điện tăng cùng ồn khí động cho thấy điểm làm việc lệch xa vùng hiệu suất. Thiết lập ngưỡng mềm dựa trên đường cơ sở theo mùa và theo ca giúp tránh báo giả khi điều kiện môi trường đổi thay.
Lập kế hoạch can thiệp dựa trên dự báo thời điểm vượt ngưỡng. Nhờ biết trước “cửa sổ” an toàn, tổ chức dừng máy ngắn, chuẩn bị phụ tùng, nhân lực và phối hợp với tiến độ đào lò. Đồng thời, bảo trì dự đoán cung cấp phản hồi cho thiết kế: điều chỉnh tốc độ, thêm khuếch tán hoặc thay đổi bố trí quạt phụ để đưa điểm làm việc về vùng tối ưu.
Triển khai thành công cần quy trình quản trị dữ liệu, hiệu chuẩn cảm biến, đào tạo đọc hiểu chỉ số và cập nhật mô hình theo thực tế. Khi kết hợp với quản lý phụ tùng và hồ sơ sửa chữa, doanh nghiệp mỏ giảm đáng kể dừng máy đột xuất, kéo dài tuổi thọ thiết bị và tối ưu chi phí năng lượng cho toàn hệ thông gió.