Hiệu quả chi phí trong thông gió mỏ không chỉ là mua quạt rẻ mà là tối ưu chi phí vòng đời gồm năng lượng, bảo trì, phụ tùng, nhân công và tổn thất do dừng máy. Với tải thay đổi theo ca, theo mùa và theo tiến độ đào, giải pháp tiết kiệm nhất thường là kết hợp lựa chọn quạt đúng vùng hiệu suất, điều khiển tốc độ bằng biến tần, bố trí mạng ống gió hợp lý và bảo trì dự đoán để tránh hỏng đột xuất.
Trọng số lớn nhất thường nằm ở chi phí năng lượng. Chạy quạt ở tốc độ vừa đủ cho lưu lượng mục tiêu giúp hạ công suất theo lập phương tốc độ, tiết kiệm đáng kể so với tiết lưu cơ khí. Khuếch tán chuẩn và chuyển tiếp êm làm giảm tổn thất, qua đó giảm áp cần thiết và công suất yêu cầu. Ở nhánh xa, dùng quạt phụ đúng cỡ thay vì tăng áp toàn mạng giúp giảm lãng phí.
Về bảo trì, chiến lược dự đoán dựa vào rung – nhiệt cho phép can thiệp ngắn và có kế hoạch, giảm chi phí nhân công và phụ tùng khẩn cấp. Làm sạch cánh định kỳ duy trì hình học khí động, tránh phải chạy tốc độ cao bù sụt lưu lượng. Làm kín tốt ở mối nối giữ áp tĩnh, giảm rò rỉ và năng lượng tổn thất vô ích.
Đầu tư vào giảm ồn đúng chỗ, như tiêu âm và rào chắn hợp lý, không chỉ đáp ứng quy định mà còn cải thiện năng suất lao động. Tuy chi phí ban đầu tăng, nhưng khi tính tới giảm tai nạn tiếng ồn và nâng sức khỏe nghề nghiệp, tổng chi phí vòng đời giảm. Đồng thời, giám sát dữ liệu cho phép đánh giá hiệu quả từng biện pháp: sau khi lắp khuếch tán, công suất giảm bao nhiêu; sau cân bằng cánh, lưu lượng tăng ra sao.
Cuối cùng, cần hệ chỉ số hiệu quả để theo dõi: kWh trên đơn vị lưu lượng, suất tiêu hao theo ca, thời gian dừng không kế hoạch, và chi phí bảo trì trên giờ chạy. Khi những chỉ số này được cải thiện bền vững, hệ thống đã đạt hiệu quả chi phí thực sự, vừa bảo đảm an toàn – môi trường, vừa hỗ trợ mục tiêu sản lượng của mỏ.