Kiểm soát bụi mỏ là nhiệm vụ quan trọng trong quản lý môi trường làm việc hầm lò, nhằm giảm nồng độ bụi phát sinh từ khoan nổ, cắt gương, bốc xúc và vận chuyển. Bụi không chỉ làm giảm tầm nhìn mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người lao động và làm tăng mài mòn thiết bị. Do đó, kiểm soát bụi cần được triển khai theo hướng hệ thống, kết hợp thông gió, thu gom và dập bụi, đồng thời duy trì giám sát chất lượng không khí theo quy trình chuẩn hóa.
Thông gió có vai trò pha loãng và vận chuyển bụi ra khỏi khu vực làm việc, nhưng để hiệu quả cần đảm bảo lưu lượng đến đúng điểm phát sinh và kiểm soát rò gió. Nếu lưu lượng không đủ hoặc hướng gió không tối ưu, bụi có thể tích tụ tại các vùng xoáy và lan sang khu vực khác. Vì vậy, việc tính toán lưu lượng theo nhu cầu thực tế và tối ưu tuyến gió là nền tảng của kiểm soát bụi.
Bên cạnh đó, các giải pháp thu gom bụi tại nguồn như hút bụi đường lò giúp giảm bụi trước khi phát tán. Hệ thống hút bụi cần quạt có áp suất đủ để thắng trở lực ống và thiết bị lọc, đồng thời đường ống phải kín và ít co gấp để giảm tổn thất. Dập bụi bằng phun sương hoặc cấp nước tại điểm phát sinh có thể giảm bụi bay, nhưng cần phối hợp với thông gió để tránh tăng độ ẩm cục bộ và vẫn đảm bảo dòng khí lưu thông hiệu quả.
Vận hành kiểm soát bụi hiệu quả đòi hỏi kiểm tra định kỳ lưu lượng gió, điểm đặt ống gió, tình trạng rò gió, cũng như tình trạng quạt và hệ thống hút bụi. Vệ sinh bụi bám, cân bằng động quạt và bảo trì theo chu kỳ giúp duy trì hiệu suất. Khi thực hiện đúng, kiểm soát bụi mỏ sẽ cải thiện rõ rệt chất lượng không khí, giảm rủi ro sức khỏe và nâng độ ổn định của sản xuất hầm lò.