Phân tích tiếng ồn của quạt trong thông gió mỏ giúp nhận diện đúng nguồn phát sinh, đánh giá rủi ro đối với người lao động và đề xuất giải pháp giảm thiểu bền vững. Tiếng ồn vượt ngưỡng không chỉ gây mỏi nghe, giảm tập trung mà còn là dấu hiệu tổn thất khí động và lệch chuẩn vận hành, dẫn đến điện năng tăng và tuổi thọ thiết bị giảm.
Nguồn ồn chính gồm ồn khí động và ồn cơ khí. Ồn khí động phát sinh từ lớp biên tách rời, xoáy tại miệng vào, tương tác cánh – dòng và mất khớp giữa điểm làm việc với vùng hiệu suất. Ồn cơ khí đến từ mất cân bằng rôto, căn tâm sai, lỏng liên kết, mòn ổ đỡ và cộng hưởng bệ. Phân tích phổ ồn theo tần số và so với tốc độ quay, bội số và dải rộng giúp phân biệt hai nhóm, đồng thời liên hệ với phổ rung để xác định nguyên nhân gốc.
Đo kiểm hiện trường cần bố trí điểm đo tại miệng vào, miệng xả, vị trí làm việc của thợ và khu vực nhạy cảm. Kết hợp đo lưu lượng, áp tĩnh và chênh áp qua phin để liên hệ tiếng ồn với tổng trở mạng. Nếu mức ồn tăng kèm sụt áp tĩnh, khả năng cao cút gấp, chuyển tiếp gồ ghề hoặc mối nối rò gây xoáy. Trong khi đó, ồn tăng kèm biên độ rung lớn thường liên quan mất cân bằng hoặc căn tâm kém.
Giải pháp khí động gồm lắp bộ làm đều dòng ở cửa vào, tối ưu chiều dài đoạn thẳng trước quạt, dùng cút bán kính lớn, chuyển tiếp loe, ống khuếch tán xả đúng góc, và bảo đảm độ kín mối nối. Điều chỉnh điểm đặt biến tần để đưa tổ máy về vùng hiệu suất làm giảm ồn gốc. Về cơ khí, cân bằng động, căn tâm chính xác, gia cường bệ và siết bulông đúng mô men sẽ hạ ồn cơ học. Trường hợp yêu cầu nghiêm ngặt, kết hợp ống tiêu âm, tấm tiêu âm và vỏ bọc cách âm có kiểm chứng tổn thất đi kèm.
Báo cáo phân tích tiếng ồn phải tổng hợp dữ liệu đo, phổ tần, ảnh hiện trường, hành động khắc phục và xác nhận sau can thiệp. Duy trì chương trình theo dõi định kỳ cho phép phát hiện sớm xu hướng xấu, bảo đảm môi trường làm việc an toàn, đồng thời tối ưu hiệu suất năng lượng cho hệ thống thông gió mỏ.