Phớt cơ khí là thành phần làm kín trục quay quan trọng, giữ cho khoang ổ đỡ và buồng bôi trơn không bị ẩm, bụi và khí ăn mòn xâm nhập. Trong môi trường mỏ, nơi ẩm độ cao và bụi mịn liên tục, lựa chọn phớt đúng vật liệu, lắp đặt chuẩn và bảo trì thích hợp quyết định tuổi thọ ổ đỡ và độ tin cậy của quạt.
Cấu tạo phớt gồm mặt tĩnh – mặt động áp sát nhau với lực lò xo, tạo bề mặt làm kín nhờ màng bôi trơn cực mỏng. Vật liệu mặt phớt có thể là cacbua silic, carbon graphit hoặc gốm, lựa theo nhiệt – ma sát và tính tương thích với môi trường. Vòng đệm và o-ring cần chịu ẩm, chịu hóa chất nhẹ và nhiệt độ vận hành; lò xo chọn độ đàn hồi ổn định để giữ áp mặt phớt bền theo thời gian.
Khi thiết kế, tính đến độ đảo trục, sai lệch đồng tâm và rung cho phép; mặt tựa cần phẳng và vuông góc trục. Lắp đặt yêu cầu bôi trơn đúng loại, tránh va chạm làm sứt mặt, căn chỉnh theo hướng dẫn mô-men siết. Ở vị trí dễ bức xạ nhiệt hoặc hóa chất, bổ sung chắn bảo vệ cho cụm phớt.
Trong vận hành, rò rỉ tăng có thể do mòn mặt, mất đàn hồi đệm, rung vượt ngưỡng hoặc khô bôi trơn. Dấu hiệu gồm vết ẩm quanh phớt, tăng nhiệt gối đỡ, mùi dầu cháy. Xử lý cần dừng máy an toàn, kiểm tra bề mặt, thay đệm, rà lại mặt tựa và xác minh rung – đồng tâm. Khi thay phớt, ưu tiên bộ có vật liệu mặt kháng mài mòn tốt hơn và đệm tương thích môi trường.
Kết hợp phớt cơ khí với làm kín bổ trợ như chắn bụi môi, che chắn hướng gió bẩn, và giữ áp dương nhẹ trong khoang sạch sẽ nâng hiệu quả. Lịch kiểm tra định kỳ, kèm theo ghi chép rò rỉ và nhiệt, giúp dự báo thay thế trước khi sự cố lan rộng. Nhờ quản trị phớt cơ khí đúng cách, hệ thống thông gió mỏ duy trì độ kín, bảo vệ bôi trơn và giảm dừng máy.