Quạt mỏ là thiết bị trung tâm của thông gió hầm lò, chịu trách nhiệm tạo lưu lượng và áp tĩnh cần thiết để duy trì môi trường làm việc an toàn. Tùy yêu cầu thực tế, có thể lựa chọn quạt hướng trục khi ưu tiên lưu lượng và đường ống dài, hoặc quạt ly tâm khi mạng gió có trở lực cục bộ lớn đòi hỏi áp tĩnh cao. Trong nhiều mỏ, quạt chính đặt tại bề mặt đảm nhận chênh áp toàn mạng, còn quạt phụ bố trí dọc tuyến nhằm tăng áp cho nhánh xa, duy trì hướng dòng theo thiết kế và xử lý các điểm thiếu gió. Việc lựa chọn công suất, đường kính cánh, tốc độ quay và cấu hình đối quay phải căn cứ vào mô phỏng khí động và tổng trở mạng gió.
Để thích ứng môi trường khắc nghiệt, quạt mỏ sử dụng vật liệu và lớp phủ phù hợp: thép không gỉ, hợp kim nhôm xử lý bề mặt, lớp phủ nhiều lớp chống ăn mòn, kết cấu kín khít chống rò rỉ và chống bám bụi. Ở khu vực có nguy cơ cháy nổ, cấu hình phòng nổ cho động cơ, hộp đấu nối, cáp và phụ kiện là bắt buộc nhằm ngăn phát sinh tia lửa. Các giải pháp giảm ồn như tiêu âm, tấm cách âm và đệm chống rung giúp hạ nền ồn, cải thiện điều kiện làm việc và hạn chế truyền âm ra khu vực lân cận.
Điều khiển biến tần hỗ trợ khởi động êm, điều chỉnh lưu lượng theo ca sản xuất và tiết kiệm năng lượng. Cảm biến lưu lượng, áp, nhiệt, ẩm và rung được bố trí tại vị trí nhạy cảm để theo dõi trạng thái; dữ liệu thời gian thực giúp phát hiện sớm mất cân bằng cánh, lệch trục, sụt áp bất thường hoặc suy giảm bôi trơn. Lịch bảo trì phòng ngừa gồm vệ sinh đường ống, kiểm tra độ kín mối nối, thay mỡ đúng chu kỳ, cân bằng động khi cần và hiệu chuẩn cảm biến, từ đó kéo dài tuổi thọ tổ máy.
Khi bàn giao, quạt mỏ đi kèm tài liệu kỹ thuật, quy trình lắp đặt – nghiệm thu và danh mục phụ tùng. Xác định đúng điểm làm việc, dự trữ áp tĩnh hợp lý cho giai đoạn mở rộng và đào tạo đội ngũ vận hành là chìa khóa giúp hệ thống hoạt động bền bỉ. Nhờ hiệu suất cao, độ tin cậy tốt và khả năng tích hợp trong mạng gió, quạt mỏ góp phần nâng cao an toàn, ổn định sản lượng và tối ưu chi phí vòng đời cho dự án khai thác.