Quạt thải mỏ có nhiệm vụ hút khí bẩn, bụi, hơi ẩm và nhiệt dư ra khỏi mạng lò, giữ cho nơi làm việc đạt nồng độ oxy thích hợp và hạn chế tích tụ khí độc. Khác với quạt cấp, quạt thải làm việc ở vùng áp âm trên tuyến, đòi hỏi áp tĩnh ổn định để thắng trở lực ống gió, bộ lọc và phụ kiện xả. Tùy điều kiện công trình, có thể dùng quạt hướng trục khi ưu tiên lưu lượng và chiều dài tuyến, hoặc quạt ly tâm khi cần áp tĩnh cao và khả năng chịu bụi tốt. Cấu hình đối quay được cân nhắc khi cần nâng áp đáng kể nhưng giới hạn không gian lắp đặt.
Đường ống hút và xả của quạt thải cần đoạn thẳng dẫn dòng, cút lượn bán kính đủ và ống khuếch tán để chuyển vận tốc thành áp tĩnh, giảm xoáy và hạ tổn thất. Biện pháp giảm ồn gồm tiêu âm, tấm cách âm cho vỏ, rào chắn âm và đệm chống rung nhằm hạn chế lan truyền tiếng ồn đến khu vực làm việc và khu dân cư. Vật liệu, lớp phủ chống ăn mòn và kết cấu kín khít giúp chống rò rỉ, hạn chế bám bụi và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Ở khu vực có nguy cơ cháy nổ, cấu hình phòng nổ cho động cơ, hộp đấu nối và phụ kiện là bắt buộc.
Điều khiển biến tần hỗ trợ khởi động êm, điều chỉnh lưu lượng thải theo ca hoặc theo tải sản xuất, đồng thời tiết kiệm năng lượng. Hệ thống giám sát rung, lưu lượng, áp suất, nhiệt và ẩm đặt tại vị trí nhạy cảm để phát hiện sớm mất cân bằng cánh, lệch trục, suy giảm bôi trơn hoặc sụt áp do rò rỉ. Dữ liệu thời gian thực giúp tối ưu điểm làm việc, lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa và giảm dừng máy ngoài ý muốn. Công tác vệ sinh định kỳ đường ống, kiểm tra bộ lọc, siết mối nối và cân bằng động là những hạng mục quan trọng để duy trì hiệu suất.
Trong nghiệm thu, quạt thải mỏ phải đạt các chỉ tiêu lưu lượng – áp tĩnh, độ kín và mức ồn theo tiêu chuẩn. Tài liệu bàn giao gồm quy trình lắp đặt – vận hành, tiêu chuẩn đo kiểm, sơ đồ điểm làm việc và danh mục phụ tùng. Vận hành đúng kỹ thuật giúp hệ thống thải ổn định, hạn chế rủi ro an toàn, cải thiện chất lượng không khí và tối ưu chi phí vòng đời cho toàn bộ hoạt động khai thác.