Quạt trục đối quay là một biến thể của quạt trục, trong đó hai dãy cánh được bố trí nối tiếp nhau và quay theo hai chiều ngược nhau. Nhờ cấu trúc này, quạt có khả năng tạo áp suất cao hơn mà không cần tăng quá nhiều về đường kính hoặc chiều dài thân quạt. Điều này giúp quạt trục đối quay được ứng dụng rộng rãi trong thông gió mỏ, thông gió đường hầm và các công trình ngầm có tổn thất đường gió lớn.
Trong thiết kế khí động, dãy cánh thứ nhất làm nhiệm vụ tăng tốc không khí, tạo thành phần chuyển động xoáy, còn dãy cánh thứ hai quay ngược lại để thu hồi thành phần xoáy và biến đổi thành áp suất tĩnh. Sự kết hợp này không chỉ nâng áp mà còn giữ cho dòng khí phía sau quạt ổn định hơn, giảm xoáy dư thừa và giảm tổn thất. Nhờ đó, quạt trục đối quay đạt hiệu suất tốt hơn so với cấu hình một dãy cánh trong những ứng dụng yêu cầu áp suất cao.
Đối với ngành khai thác mỏ, quạt trục đối quay có thể được sử dụng làm quạt chính hoặc quạt tăng áp trên tuyến, giúp khắc phục chiều dài đường lò, mạng ống gió và các điểm đổi hướng phức tạp. Khi quạt được kết hợp với hệ thống điều khiển tốc độ, mỏ có thể điều chỉnh lưu lượng và áp suất theo các giai đoạn khai thác khác nhau, đảm bảo khu vực làm việc luôn có đủ gió tươi và khí thải được hút ra kịp thời.
Tuy nhiên, quạt trục đối quay cũng đặt ra yêu cầu cao về chất lượng chế tạo và lắp đặt. Hai dãy cánh phải được cân bằng chính xác, ổ đỡ và trục phải có độ cứng đủ lớn, hệ thống bôi trơn và làm mát phải hoạt động ổn định. Bất kỳ mất cân bằng hoặc sai lệch nào cũng có thể dẫn đến rung, tiếng ồn và giảm tuổi thọ quạt. Do đó, công tác bảo dưỡng định kỳ, theo dõi rung và kiểm tra tình trạng ổ đỡ là rất quan trọng.
Với khả năng tạo áp suất cao và hiệu suất tốt, quạt trục đối quay trở thành lựa chọn phù hợp cho các dự án thông gió mỏ hiện đại và công trình ngầm lớn. Việc áp dụng đúng loại quạt và tính toán chính xác sẽ giúp nâng cao chất lượng thông gió, giảm chi phí vận hành và bảo đảm an toàn cho người lao động dưới hầm lò.