метан хий

Метан хий нь органик гаралтай чулуужсан давхаргуудаас ялгардаг шатамхай, үнэргүй, өнгөгүй хий бөгөөд нүүрсний болон зарим төрлийн хүдэр, занарын уурхайд ихэвчлэн илэрдэг. Газрын доорх уурхайд метан хий малталт, зүсэлт, өрөмдлөгийн үед чулуулгаас чөлөөлөгдөж, агаарын дээд хэсэгт хуримтлагдах хандлагатай тул аюулгүй ажиллагааны хамгийн чухал эрсдлийн нэг болдог.

Метан хий агаарын найрлагад тодорхой хувиас доош байх үед шингэрсэн учир галын эх үүсвэрт тийм ч мэдэгдэхүйц нөлөөгүй байж болно. Харин зөвшөөрөгдөх дээд хязгаараас давж, дэлбэрэх хязгаарын бүсэд орвол оч, нээлттэй дөл, цахилгаан оч, халуун гадаргуу зэрэг багахан эх үүсвэрээр ч хүчтэй дэлбэрэлт үүсгэх боломжтой. Иймээс уурхайн агааржуулалтын системийг төлөвлөхдөө метан хийн ялгаралт, хуримтлалын бүсийг урьдчилан тооцож, оруулгын болон буцах агаарын урсгалыг зөв чиглүүлэх шаардлагатай.

Метан хийн аюулыг бууруулахын тулд уурхайн сэнсний хүчин чадлыг хангалттай түвшинд сонгох, орон нутгийн сэнс ашиглан өндөр ялгарлын бүсэд агаарын урсгалыг нэмэгдүүлэх, хэмжилтийн багажийг тогтмол ашиглах, өгөгдлийг бүртгэх, метан хийн мэдрэгчийг гол цэгүүдэд байрлуулах ёстой. Мөн аюулгүй ажиллагааны дүрмийн дагуу тодорхой түвшинд хүрэхэд цахилгаан төхөөрөмжийг унтраах, хүмүүсийг нүүлгэн шилжүүлэх, сэнсний горимыг өөрчлөх зэрэг арга хэмжээг даруй авах журмыг мөрдөх нь чухал.