Górniczy wentylator odpylający jest przeznaczony do pracy w warunkach podziemnych kopalni, gdzie występuje wysokie stężenie pyłu węglowego i potrzeba skutecznego oczyszczania powietrza. Urządzenie to stanowi element systemu odpylania, którego zadaniem jest odciąganie zapylonego strumienia z miejsc emisji i kierowanie go do komór zraszających, filtrów lub innych urządzeń separujących pył. Dzięki zastosowaniu odpowiednio dobranych wentylatorów odpylających możliwe jest utrzymanie stężeń pyłu poniżej dopuszczalnych wartości, co ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracy i ochronę zdrowia załogi.
Konstrukcja górniczego wentylatora odpylającego uwzględnia szczególne wymagania eksploatacyjne występujące w wyrobiskach. Obudowa musi być odporna na ścieranie, korozję oraz działanie wilgoci, a wirnik projektowany jest z myślą o przepływie zanieczyszczonego powietrza zawierającego cząstki o różnej granulacji. W zależności od klasy zagrożenia metanowego i pyłowego, wentylator może być wykonany w wersji przeciwwybuchowej, dopuszczonej do pracy w atmosferze potencjalnie wybuchowej.
Górnicze wentylatory odpylające instaluje się w rejonach przenośników taśmowych, punktów przeładunkowych, kruszarek oraz wszędzie tam, gdzie proces technologiczny generuje ponadnormatywne ilości pyłu. Odciągane powietrze kierowane jest do instalacji oczyszczających zlokalizowanych w bezpiecznych miejscach, co pozwala skoncentrować proces usuwania zanieczyszczeń i zminimalizować zagrożenia dla pracowników. Właściwie zaprojektowany system odpylania uwzględnia zarówno parametry przepływu, jak i wymagane podciśnienie w punktach odciągu.
Eksploatacja górniczego wentylatora odpylającego obejmuje regularne przeglądy mechaniczne, kontrolę stanu łopatek, łożysk oraz uszczelnień, a także czyszczenie wnętrza obudowy i połączonych przewodów. Konieczne jest monitorowanie parametrów pracy, takich jak wydajność, ciśnienie i poziom drgań, aby szybko wykrywać odchylenia od warunków nominalnych. Prawidłowo dobrany i utrzymywany górniczy wentylator odpylający stanowi ważny element kompleksowego systemu wentylacji, przyczyniając się do redukcji zapylenia i poprawy bezpieczeństwa w kopalni.