Miejscowy wentylator do kopalni węgla jest urządzeniem przeznaczonym do budowy układów lokalnej wentylacji w podziemnych wyrobiskach węglowych. Pracuje on zwykle w połączeniu z przewodami elastycznymi lub sztywnymi kanałami, którymi powietrze tłoczone jest do czoła robót. Dzięki temu możliwe jest bezpośrednie doprowadzenie świeżego strumienia do stref, w których prowadzone są urabianie, ładowanie i transport urobku. Odpowiednio dobrany miejscowy wentylator poprawia komfort pracy, obniża stężenie metanu i pyłu węglowego oraz ogranicza wpływ wysokiej temperatury i wilgotności na załogę.
Konstrukcja miejscowego wentylatora do kopalni węgla uwzględnia konieczność częstego przemieszczania urządzenia w miarę postępu przodka lub ściany. Obudowa jest kompaktowa, odporna na uszkodzenia i wyposażona w uchwyty ułatwiające transport. Wirnik o odpowiednio dobranym profilu łopatek zapewnia wymagany strumień powietrza przy umiarkowanym poziomie hałasu i drgań. W kopalniach objętych zagrożeniem metanowym i pyłowym wentylatory miejscowe wykonuje się w wersji przeciwwybuchowej, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo eksploatacji.
Miejscowy wentylator do kopalni węgla dobiera się na podstawie potrzeb wentylacyjnych konkretnego rejonu. Uwzględnia się długość przewodów, liczbę ich załamań, przekroje oraz przewidywane opory przepływu. W praktyce, w celu zapewnienia stabilnego strumienia powietrza, stosuje się niekiedy zestawy dwóch wentylatorów pracujących w układzie szeregowym lub równoległym. Z prawidłowo zaprojektowanym systemem można skutecznie przewietrzać przodki oddalone o znaczne odległości od szybów wentylacyjnych, bez utraty wymaganych parametrów przepływu.
Eksploatacja miejscowego wentylatora do kopalni węgla obejmuje nadzór nad stanem przewodów, kontrolę szczelności połączeń, regularne czyszczenie obudowy oraz ocenę zużycia elementów mechanicznych. Duże znaczenie ma prawidłowe prowadzenie przewodów elastycznych, tak aby unikać nadmiernych zagięć i uszkodzeń mechanicznych. Monitorowanie poziomu drgań i hałasu pozwala na wczesne wykrycie niewyważenia wirnika lub zużycia łożysk. Dobrze dobrany i utrzymany miejscowy wentylator jest jednym z kluczowych narzędzi zapewniających skuteczną i bezpieczną wentylację lokalną w kopalniach węgla.