Przewietrzanie kopalni oznacza zorganizowane wymuszenie obiegu powietrza w całym układzie wyrobisk, tak aby każde miejsce pracy otrzymało wymaganą ilość świeżego powietrza. Celem jest nie tylko komfort, ale przede wszystkim bezpieczeństwo: usuwanie pyłu, ciepła i zanieczyszczeń oraz utrzymanie parametrów pracy na poziomie zgodnym z wymaganiami zakładu.
Skuteczne przewietrzanie opiera się na trzech filarach: odpowiednim źródle sprężu (wentylator lub zestaw wentylatorów), właściwie zaprojektowanej sieci oraz sprawnej regulacji. Sieć wentylacyjna ma swoje opory, które rosną wraz z długością tras, liczbą zwężeń, stanem wyrobisk i zastosowaniem elementów regulacyjnych. Dlatego dobór parametrów powinien uwzględniać zarówno aktualny układ kopalni, jak i jego zmiany w czasie.
W praktyce duże znaczenie ma rozdział powietrza między rejonami. Zmiana jednego połączenia, nieszczelność lub niewłaściwe ustawienie przepustnicy potrafią zmniejszyć przepływ w krytycznym miejscu. Z tego powodu przewietrzanie wspiera się urządzeniami kierującymi: drzwiami, tamami, przegrodami oraz odpowiednio zaprojektowanymi obejściami. Celem jest ograniczenie przepływów „na skróty” i zapewnienie, że powietrze pracuje tam, gdzie jest potrzebne.
Eksploatacja wymaga stałej kontroli. Warto prowadzić okresowe pomiary wydatków i spadków ciśnienia, obserwować pobór prądu oraz stan mechaniczny wentylatorów. Gdy rosną opory (np. wskutek zabrudzeń lub zmian geometrii wyrobisk), system traci rezerwę i przewietrzanie słabnie. Dobrze utrzymane przewietrzanie kopalni to połączenie właściwego doboru wentylatorów, szczelnej sieci i konsekwentnej regulacji przepływów.