Uszczelnienia mechaniczne są stosowane w wentylatorach górniczych wszędzie tam, gdzie konieczne jest zapewnienie szczelności pomiędzy elementami ruchomymi a nieruchomymi, przede wszystkim w miejscach przejścia wału przez obudowę. Ich zadaniem jest ograniczenie wycieków powietrza lub gazów oraz ochrona elementów napędowych przed przedostawaniem się pyłu, wilgoci i innych zanieczyszczeń. W systemach wentylacji kopalnianej prawidłowo dobrane i utrzymywane uszczelnienia mechaniczne mają kluczowe znaczenie dla sprawności i bezpieczeństwa pracy urządzeń.
Konstrukcja uszczelnienia mechanicznego opiera się na współpracujących powierzchniach uszczelniających, dociskanych sprężyną lub innym elementem sprężystym. Materiały stosowane w tych elementach muszą charakteryzować się dobrą odpornością na ścieranie, temperaturę oraz czynniki chemiczne obecne w przepływającym medium. W wentylatorach kopalnianych wykorzystuje się różne typy uszczelnień, dostosowane do prędkości obrotowej, ciśnienia oraz rodzaju transportowanego powietrza lub gazu.
Eksploatacja uszczelnień mechanicznych wymaga systematycznej kontroli ich stanu, obserwacji ewentualnych przecieków oraz monitorowania temperatury w strefie uszczelnienia. W razie stwierdzenia nadmiernego zużycia konieczna jest wymiana elementów uszczelniających w ramach planowanych prac konserwacyjnych. Dobrze dobrane i utrzymywane uszczelnienia mechaniczne ograniczają straty powietrza w systemie wentylacji, chronią wrażliwe części układu napędowego i przyczyniają się do długotrwałej, stabilnej pracy wentylatorów w warunkach kopalnianych.