Wentylator przemysłowy to szeroka grupa urządzeń wentylacyjnych stosowanych do wymiany powietrza w kopalniach, zakładach przeróbczych i różnego typu obiektach przemysłowych. Jego zadaniem jest dostarczanie świeżego powietrza do stref pracy oraz usuwanie zanieczyszczeń, pyłu, gazów i nadmiaru ciepła. W górnictwie wentylatory przemysłowe pracują zarówno jako jednostki główne, rejonowe, jak i lokalne, tworząc kompletny system przewietrzania wyrobisk i hal technologicznych.
Konstrukcja wentylatora przemysłowego może być osiowa lub promieniowa, w zależności od wymaganej wydajności, sprężu oraz warunków zabudowy. W kopalniach stosuje się często konstrukcje o wzmocnionej obudowie, przystosowane do pracy w środowisku zapylonym i wilgotnym. Wersje przeznaczone do stref zagrożonych wybuchem wykonuje się w budowie przeciwwybuchowej, co umożliwia bezpieczną eksploatację w atmosferze metanowej i w obecności pyłu węglowego.
Przemysłowe wentylatory górnicze mogą być wyposażone w nowoczesne silniki o wysokiej sprawności, przystosowane do współpracy z przemiennikami częstotliwości. Pozwala to na płynną regulację wydajności, dopasowanie pracy urządzeń do aktualnych potrzeb i ograniczenie zużycia energii. W zależności od zastosowania stosuje się również dodatkowe elementy, takie jak tłumiki hałasu, komory wlotowe i wylotowe, przepustnice oraz układy automatyki monitorującej parametry pracy.
Eksploatacja wentylatorów przemysłowych wymaga odpowiedniej obsługi i regularnej konserwacji. Konieczne jest kontrolowanie stanu łożysk, wyważenia wirnika, szczelności połączeń oraz czystości przewodów wentylacyjnych. Okresowe pomiary hałasu, drgań, wydajności i sprężu pozwalają ocenić stan techniczny urządzenia i zapobiegać awariom. Prawidłowo dobrane i utrzymywane wentylatory przemysłowe stanowią podstawę bezpiecznego i efektywnego systemu wentylacji w górnictwie i przemyśle ciężkim.