Wentylator tłoczący do kopalni jest urządzeniem stosowanym w systemach wentylacji miejscowej, w których świeże powietrze doprowadza się bezpośrednio do przodków i rejonów robót za pomocą przewodów elastycznych. Taki sposób przewietrzania nazywany jest wentylacją tłoczącą i znajduje szerokie zastosowanie w kopalniach węgla oraz kopalniach rud metali, gdzie długość wyrobisk przygotowawczych oraz zmieniające się położenie frontów robót wymagają elastycznych rozwiązań wentylacyjnych.
Wentylator tłoczący do kopalni najczęściej ma konstrukcję osiową, umożliwiającą uzyskanie dużego przepływu powietrza przy kompaktowych wymiarach, lub promieniową, gdy potrzebne jest wyższe ciśnienie całkowite. Urządzenie instaluje się w wyrobisku, a połączone z nim przewody elastyczne doprowadzają świeże powietrze bezpośrednio w rejon przodka. Dzięki temu w strefie pracy załogi stężenie gazów szkodliwych i pyłów jest skutecznie obniżane, a temperatura i wilgotność utrzymywane są w dopuszczalnych granicach.
Przy doborze wentylatora tłoczącego do kopalni uwzględnia się długość przewodów, ich średnicę, liczbę załamań oraz przewidywane opory lokalne. Ważny jest także minimalny wymagany strumień powietrza dla danej technologii robót i liczby pracowników zatrudnionych w przodku. W kopalniach zagrożonych metanem stosuje się wentylatory w wykonaniu przeciwwybuchowym oraz szczególną uwagę zwraca się na szczelność połączeń przewodów, aby uniknąć mieszania świeżego i zanieczyszczonego powietrza.
Wentylator tłoczący do kopalni pracuje w warunkach wymagających stałego nadzoru i regularnej konserwacji. Służby wentylacyjne monitorują stan przewodów, poziom drgań oraz temperaturę urządzenia, a także kontrolują rzeczywisty strumień powietrza dopływający do przodka. W połączeniu z systemami pomiarowymi i planem wentylacji wentylatory tłoczące tworzą elastyczny układ, który można łatwo dostosowywać do postępu robót i zmieniającej się geometrii wyrobisk, zapewniając bezpieczne warunki pracy na każdym etapie eksploatacji.