Gemi tipi vantilatör, dökme maden yükü taşıyan gemi ambarlarının, makine dairelerinin ve kapalı çalışma alanlarının havalandırılmasında kullanılan, korozyona ve titreşime dayanıklı özel tasarımlı bir fan tipidir. Maden sektöründe üretilen cevher, konsantre ve kömür gibi ürünler çoğu zaman deniz yoluyla sevk edildiğinden, gemi içi havalandırma sistemi hem yük güvenliği hem de personel sağlığı açısından kritik önem taşır. Yeterli havalandırma sağlanmadığında, gaz birikmesi, nem artışı ve korozyon problemleri ortaya çıkabilir.
Gemi tipi vantilatörlerde gövde ve çark, tuzlu su ve nemli deniz ortamına dayanacak şekilde seçilir. Korozyona dayanıklı malzemeler, özel boya sistemleri ve sızdırmaz bağlantılar, uzun süreli hizmet için vazgeçilmezdir. Dökme maden yükü taşıyan ambarlarda, tozlu ve zaman zaman gazlı bir atmosfer oluşabilir. Bu nedenle, bazı uygulamalarda gemi tipi vantilatörler patlamaya dayanıklı motor ve güvenli elektrik donanımı ile birlikte kullanılır. Bu yapı, özellikle kömür ve sülfürlü cevher taşımalarında ön plana çıkar.
Maden sektörü açısından bakıldığında, limanlarda bulunan stok sahaları, gemi yükleme ve boşaltma istasyonları, konveyör tünelleri ve transfer kuleleri de gemi tipi veya benzer yapıdaki vantilatörler ile havalandırılır. Gemiye yükleme sırasında oluşan toz ve gaz, ambar havalandırması sayesinde kontrollü şekilde dağıtılır. Bu süreçte hem denizcilik kurallarına hem de maden kaynaklı ürünlerin özelliklerine uygun bir havalandırma sistemi planlanmalıdır.
Gemi tipi vantilatör seçilirken, hava debisi, basınç ihtiyacı, montaj konumu, gemi hareketinden kaynaklanan titreşimler ve güç kaynağı özellikleri dikkate alınır. Güverte üzeri, ambar içi veya makine dairesi uygulamalarında farklı gövde ve bağlantı çözümleri gerekebilir. Gürültü seviyesi ve hava yönlendirmesi, personel konforu ve güvenliği açısından önemlidir. Bazı sistemlerde sabit hız yerine ayarlanabilir hız tercih edilerek farklı yük durumlarında esnek havalandırma sağlanır.
Bakım sürecinde, gemi tipi vantilatörlerin gövde kaplaması, çark yüzeyi ve bağlantı elemanları korozyon, çatlak ve gevşeme açısından düzenli olarak incelenmelidir. Rulmanlar, tuzlu atmosferin etkilerine karşı uygun yağlama ve koruyucu önlemlerle desteklenmelidir. Havalandırma kanalları ve menfezler, maden tozu ve tuz birikimi açısından temizlenmelidir. Doğru tasarım, düzenli bakım ve denizcilik kurallarına uygun işletme sayesinde gemi tipi vantilatörler, maden ürünlerinin deniz taşımacılığında güvenli ve kontrollü bir havalandırma sağlar.