Karşı-dönüşlü lokal vantilatör, aynı gövde içinde zıt yönde dönen iki çark sayesinde yüksek basınç üreterek yeraltı madenlerinde uzun lokal boru hatlarında güvenli ve kararlı taze hava akışı sağlayan özel bir havalandırma ekipmanıdır. Özellikle kömür madenlerinde ayak başı ve ilerleme galerilerinde kullanılan bu vantilatörler, sınırlı çaplarda dahi yüksek basınç üretme yeteneği sayesinde uzun ve kıvrımlı hava hatlarının direncini karşılayabilir. Bu yapı, lokal havalandırmanın verimli ve güvenli şekilde yürütülmesine büyük katkı sağlar.
Karşı-dönüşlü lokal vantilatörlerde iki çark aynı eksen üzerinde yer alır ve zıt yönde döner. Bu düzen, havaya verilen dönme hareketini önemli ölçüde azaltarak daha yüksek statik basınç ve daha düzgün akış profili oluşturur. Böylece, tek çarklı lokal vantilatörlere göre daha uzun boru hatlarında bile yeterli hava debisi korunabilir. Yeraltı madenlerinde bu avantaj, üretim cephesinin ilerlemesine paralel olarak boru hattı uzadığında bile havalandırma performansının düşmesini engeller.
Bu vantilatörler genellikle alev sızdırmaz gövde yapısına ve patlamaya dayanıklı motora sahip olacak şekilde tasarlanır. Gövde ve kapak birleşimlerinde alev sızdırmazlık detayları uygulanır, çark malzemeleri kıvılcım oluşumunu engelleyen alaşımlardan seçilir. Böylece karşı-dönüşlü lokal vantilatör, metan ve kömür tozu içeren patlayıcı atmosferlerde güvenli biçimde işletilebilir. Esnek borular veya çelik kanallar aracılığıyla üretim cephesine bağlanarak taze hava doğrudan çalışma bölgesine gönderilir.
Havalandırma planında karşı-dönüşlü lokal vantilatörün yeri ve kapasitesi, ayak uzunluğu, boru hattı geometrisi ve gerekli hava debisine göre belirlenir. Havalandırma mühendisleri, hava yolu direnç hesaplarını ve güvenlik gereksinimlerini dikkate alarak uygun çap, devir ve motor gücünü seçer. Frekans kontrollü sürücülerle birlikte kullanıldığında, vantilatör hızı üretim koşullarına göre ayarlanabilir; böylece hem enerji tasarrufu sağlanır hem de ekipmanın mekanik yorulması azaltılır.
Bakım sürecinde, karşı-dönüşlü lokal vantilatörlerde her iki çarkın dengesinin korunması, rulmanların yağlanması ve gövde içindeki toz birikimlerinin temizlenmesi önemlidir. Titreşim ve ses düzeyi, olası bir dengesizlik veya rulman arızasını erken tespit etmek için düzenli olarak izlenmelidir. Alev sızdırmaz yüzeyler, contalar ve bağlantılar kontrol edilerek patlamaya dayanıklılık özelliklerinin korunduğundan emin olunmalıdır. Bu bakım ve izleme adımları sayesinde karşı-dönüşlü lokal vantilatör, yeraltı madenlerinde uzun süre güvenilir ve yüksek performanslı bir lokal havalandırma çözümü olarak hizmet verir.