kömür madeni dönüş havası vantilatörü

Kömür madeni dönüş havası vantilatörü, yeraltı kömür ocaklarında üretim ayaklarından çıkan kirli havanın dönüş hava yolları üzerinden güvenle ana havalandırma devrine taşınması için kullanılan özel havalandırma ekipmanıdır. Dönüş havası, metan, kömür tozu ve nem yükünün en yüksek olduğu hava akımı olduğundan, bu bölgelerde kullanılan vantilatörlerin hem güvenlik hem de dayanım açısından yüksek standartları karşılaması gerekir. Kömür madeni dönüş havası vantilatörü, bu zorlu koşullara uygun tasarımıyla maden havalandırma sisteminin önemli bir halkasını oluşturur.

Bu tip vantilatörler, uygulamaya bağlı olarak eksenel veya radyal yapıda olabilir. Çoğu durumda eksenel tip, yüksek debi gereksinimleri nedeniyle tercih edilir. Emme tipi yerleşimle dönüş hava yolundaki kirli hava, vantilatör üzerinden geçirilerek ana hava şaftına veya yüzey tesislerine yönlendirilir. Gövde ve çark malzemeleri, kömür tozu aşınmasına ve nemli ortama dayanacak şekilde seçilir. Patlayıcı atmosfer riski bulunan ocaklarda, patlamaya dayanıklı motorlar ve alev sızdırmaz gövdelerle güvenlik seviyesi artırılır.

Kömür madeni dönüş havası vantilatörünün seçimi yapılırken, madenin derinliği, hava yolu uzunluğu, kesit alanı ve hedef hava debisi dikkate alınır. Dönüş hava yolundaki direnç hesaplanarak gerekli basınç düzeyi belirlenir ve buna göre vantilatör çapı, devir sayısı ve motor gücü seçilir. Yanlış seçilmiş bir vantilatör, yetersiz hava akımı, yüksek enerji tüketimi veya istenmeyen gürültü ve titreşim sorunlarına yol açabilir.

Bu vantilatörler çoğunlukla ana havalandırma sistemi ile koordineli şekilde çalıştırılır. Havalandırma planında yapılan değişiklikler, yeni ayakların devreye alınması veya bazı bölgelerin kapatılması, dönüş havası vantilatörünün işletme parametrelerini de etkiler. Hız kontrolü ile vantilatör devri ayarlanarak hava miktarı yönetilebilir, böylece hem güvenli hava devri sağlanır hem de gereksiz enerji tüketimi önlenir.

Bakım sürecinde, kömür madeni dönüş havası vantilatörlerinde çark balansı, rulman sıcaklığı, ses ve titreşim seviyeleri düzenli olarak izlenmelidir. Gövde içinde biriken kömür tozları periyodik olarak temizlenmeli, korozyona maruz kalan yüzeylerde koruyucu kaplamalar yenilenmelidir. Elektrik ekipmanları, patlamaya dayanıklı muhafazalar ve topraklama sistemi bakım planına uygun şekilde kontrol edilmelidir. Bu bakım adımlarına özen gösterildiğinde kömür madeni dönüş havası vantilatörü, yeraltı ocaklarında dönüş hava yollarının güvenli, verimli ve kararlı havalandırılması için uzun süre hizmet verebilir.