Titreşim azaltma, maden havalandırma fanlarında ve ilgili ekipmanlarda oluşan mekanik titreşimlerin, yapıya ve çevreye iletilmesini sınırlandırmak, gürültüyü düşürmek ve ekipman ömrünü uzatmak amacıyla uygulanan teknik çözümler bütünüdür. Döner makinelerde doğal olarak ortaya çıkan titreşim, kontrol edilmediğinde rulman aşınması, bağlantı gevşemesi, çatlak oluşumu ve gürültü artışı gibi birçok soruna yol açabilir. Bu nedenle titreşimin kabul edilebilir sınırlar içinde tutulması, hem güvenlik hem de ekonomi açısından büyük önem taşır.
Titreşim azaltma çalışmalarında ilk adım, titreşim seviyesinin doğru ölçülmesi ve kaynağın tespit edilmesidir. Fan yatak yuvalarında, motor gövdesinde ve temel bağlantı noktalarında yapılan ölçümler, titreşimin şiddeti ve frekans içeriği hakkında bilgi verir. Dengesiz çark, hizasız mil, gevşek bağlantılar veya rulman hasarı gibi sorunlar, farklı titreşim desenleriyle kendini gösterir. Bu nedenle ölçüm sonuçlarının dikkatle yorumlanması gerekir.
Titreşim azaltma için kullanılan başlıca yöntemlerden biri, yapısal iyileştirmedir. Fan çarkının dikkatli şekilde dengelenmesi, mil ve kaplin hizasının doğru yapılması, sağlam bir temel tasarlanması ve bağlantı civatalarının uygun torkta sıkılması, titreşimin kaynağında azaltılmasına yardımcı olur. Ayrıca, uygun rulman seçimi ve doğru yağlama da titreşim seviyesini olumlu etkiler.
Yapısal önlemlere ek olarak, titreşim yalıtım elemanları da sıkça kullanılır. Fan gövdesi ile temel arasına yerleştirilen elastik takozlar, kauçuk pedler veya yaylı taşıyıcılar, titreşimin doğrudan yapıya geçmesini sınırlar. Böylece hem fan istasyonundaki gürültü azalır hem de bitişik yapı elemanlarında çatlak ve hasar oluşması engellenir. Yerüstü fan istasyonlarında, bu tür çözümler çevresel gürültü şikayetlerini azaltmak açısından da önemlidir.
Sonuç olarak titreşim azaltma, maden havalandırma fanlarının güvenli ve uzun ömürlü çalışmasını destekleyen temel bir mühendislik uygulamasıdır. Düzenli titreşim ölçümleri, iyi tasarlanmış yapısal çözümler ve uygun yalıtım elemanları sayesinde, titreşim kaynaklı arızalar ve gürültü sorunları önemli ölçüde azaltılabilir; havalandırma sistemi daha kararlı ve verimli bir şekilde işletilebilir.