Tozlu gazlar için vantilatör, maden, çimento, metalurji ve enerji tesislerinde toz yükü yüksek hava ve gaz akımlarının güvenle taşınması için tasarlanmış özel bir radyal fan tipidir. Kırma, öğütme, eleme, taşımacılık ve fırın prosesleri sırasında oluşan tozlu gazlar, standart vantilatörlerde hızla aşınmaya ve dengesiz çalışmaya yol açabilir. Tozlu gazlar için vantilatör ise, aşınmaya dayanıklı çark yapısı ve güçlendirilmiş gövdesi sayesinde bu zorlu koşullarda uzun süreli ve kararlı performans sunar.
Bu vantilatörlerde çark kanatları, toz birikmesini ve tıkanmayı en aza indirecek şekilde tasarlanır. Kanat profili, hem yeterli basınç üretimini sağlamak hem de tozlu akımın sorunsuz geçişine imkân vermek üzere belirlenir. Gövde iç yüzeylerinde, özellikle aşındırıcı tozların yoğun olduğu uygulamalarda, sert kaplama veya astar malzemeleri kullanılır. Gövde üzerinde bakım kapakları bulunması, iç kısımların periyodik kontrol ve temizliğini kolaylaştırır. Böylece, tozlu gazlar için vantilatör ağır hizmet koşullarında bile işletme sürekliliğini destekler.
Maden sahalarında, yeraltı ve yerüstü tesislerde kullanılan toz toplama, baca gazı taşıma ve malzeme transfer sistemlerinde tozlu gazlar için vantilatörler yaygın olarak tercih edilir. Kömür, metal ve metal dışı madenlerin işlenmesi sırasında oluşan toz ve gaz karışımları, başarılı bir havalandırma ve arıtma sistemi olmadan hem sağlık hem de güvenlik açısından ciddi risk oluşturabilir. Bu nedenle, tozlu gazlara uygun vantilatörlerin doğru kapasite ve malzeme ile seçilmesi, maden havalandırma projelerinin temel unsurlarından biridir.
Tozlu gazlar için vantilatör seçilirken, gaz debisi, toz konsantrasyonu, parçacık boyutu, hat direnci ve hedeflenen basınç birlikte değerlendirilmelidir. Uygun çalışma noktası belirlendikten sonra, vantilatör performans eğrisi bu noktayı verimli ve güvenli şekilde karşılamalıdır. Devir ayarlı sürücü kullanılması, farklı üretim kademelerinde hava miktarını ayarlama imkânı sağlayarak hem enerji tüketimini azaltır hem de sistemin daha esnek çalışmasına katkı verir.
Sonuç olarak tozlu gazlar için vantilatör, ağır sanayi tesislerinde toz yüklü hava ve gaz akımlarının güvenli ve sürekli taşınmasını sağlayan, aşınmaya dayanıklı ve uzun ömürlü bir havalandırma çözümüdür. Düzgün projelendirilmiş bir sistemde, hem çalışanların maruz kaldığı toz seviyesi azalır hem de çevresel emisyonlar daha etkin şekilde kontrol altına alınır.