ایمن و قابل اعتماد

ایمن و قابل اعتماد بودن سیستم تهویه، مهم‌ترین الزام در معادن زیرزمینی و واحدهای صنعتی سنگین است. هرچند ظرفیت و راندمان فن‌ها اهمیت زیادی دارد، اما اگر سامانه تهویه از نظر ایمنی و پایداری دچار مشکل باشد، حتی فن‌های بزرگ نیز نمی‌توانند از کارکنان در برابر گاز، گرد و غبار و دمای بالا محافظت کنند. به همین دلیل، طراحی و بهره‌برداری از سیستم تهویه باید بر پایه اصولی باشد که در آن ایمنی و قابلیت اعتماد در اولویت قرار گیرد و فن‌های معدنی تنها بخشی از یک مجموعه هماهنگ و کنترل‌شده باشند.

برای رسیدن به تهویه ایمن و قابل اعتماد، انتخاب فن‌های مناسب برای نقش‌های مختلف در شبکه تهویه ضروری است. فن اصلی معدن، فن کمکی و فن موضعی باید از نظر فشار، حجم هوا، ساختار مکانیکی و درجه حفاظتی با شرایط واقعی سازگار باشند. در محیط‌های دارای گاز یا گرد و غبار قابل اشتعال، استفاده از فن‌های ضدانفجار و تجهیزات الکتریکی دارای حفاظ ویژه، پیش‌شرط راه‌اندازی ایمن است. در کنار آن، طراحی مسیرهای کانال، محل نصب فن‌ها و نحوه کنترل جریان هوا باید به گونه‌ای باشد که در صورت بروز حادثه نیز امکان تخلیه هوای آلوده و تأمین هوای تازه حفظ شود.

قابلیت اعتماد سیستم تهویه تنها به مرحله طراحی و انتخاب تجهیزات محدود نیست، بلکه نگهداری منظم و پایش پیوسته نیز نقش اساسی دارد. بازرسی دوره‌ای فن‌ها، اندازه‌گیری لرزش، شنیدن صداهای غیرعادی، کنترل دمای یاتاقان‌ها و بررسی استحکام اتصالات، همگی برای جلوگیری از توقف‌های ناگهانی و کاهش احتمال خرابی ضروری است. ثبت و تحلیل داده‌های عملکردی در طول زمان به مهندسان کمک می‌کند تا پیش از بروز مشکل جدی، اقدامات پیشگیرانه انجام دهند و سامانه را در وضعیت پایدار نگه دارند.

ایمنی و قابلیت اعتماد سیستم تهویه، نتیجه همکاری نزدیک میان تولیدکننده فن، طراح شبکه تهویه و بهره‌بردار معدن است. هنگامی که فن‌های با کیفیت، طراحی مهندسی اصولی و اجرای دقیق برنامه نگهداری با هم ترکیب شوند، سامانه‌ای شکل می‌گیرد که در شرایط عادی و اضطراری، جریان هوای کافی و مطمئن فراهم می‌کند. این رویکرد نه تنها جان کارکنان را محافظت می‌کند، بلکه باعث کاهش توقف‌های تولید، صرفه‌جویی در هزینه‌های تعمیرات و افزایش عمر مفید تجهیزات تهویه در محیط‌های دشوار معدنی و صنعتی می‌شود.