آزمون حجم هوای فن یکی از مهمترین مراحل ارزیابی عملکرد سامانه تهویه در معادن و واحدهای صنعتی است. هدف این آزمون آن است که مشخص شود فنهای اصلی و موضعی چه مقدار هوای تازه را در عمل جابهجا میکنند و آیا این میزان با مقادیر طراحی و نیاز واقعی محیط کاری هماهنگ است یا نه. در معادن زیرزمینی، آگاهی دقیق از حجم هوای عبوری از تونلها، جبهههای استخراج و ایستگاههای کاری برای تأمین ایمنی و رقیقسازی گاز و گرد و غبار ضروری است.
در آزمون حجم هوای فن، ابتدا نقاط اندازهگیری در شبکه کانال یا تونلها انتخاب میشود. سپس سرعت متوسط هوا در سطح مقطع و مساحت آن محاسبه میگردد تا حجم جریان به دست آید. این کار میتواند در مقاطع مختلف شبکه انجام شود تا توزیع هوا در شاخههای مختلف و تأثیر مقاومت کانالها بررسی شود. در سامانه تهویه معدن، مقایسه حجم هوای عبوری در نزدیکی فن اصلی، در مسیرهای میانی و در جبهههای کاری، اطلاعات ارزشمندی درباره کارایی کل شبکه فراهم میکند.
نتایج آزمون حجم هوای فن نشان میدهد که آیا تنظیمات کنونی فنها، دریچهها و شیرهای بالانس مناسب است یا نیاز به اصلاح وجود دارد. اگر دبی واقعی کمتر از مقدار طراحی باشد، ممکن است علت آن مقاومت زیاد کانال، نشتی در اتصالات، انتخاب نامناسب فن یا فرسایش پرهها باشد. در چنین حالتی، مهندسان میتوانند با تغییر تنظیمات، اصلاح مسیرها یا تعویض تجهیزات، ظرفیت تهویه را به سطح مورد نیاز برسانند. در واحدهای صنعتی نیز این آزمون کمک میکند تا از تأمین هوای کافی برای سالنهای تولید، هودهای موضعی و سامانههای غبارگیر اطمینان حاصل شود.
اجرای منظم آزمون حجم هوای فن بخشی از برنامه کنترل کیفیت در سامانه تهویه است. ثبت و مقایسه نتایج در دورههای مختلف نشان میدهد که شبکه تهویه چگونه در طول زمان تغییر میکند و آیا روندی از کاهش دبی یا افزایش مقاومت مشاهده میشود یا نه. با تکیه بر این اطلاعات، میتوان اقدامات پیشگیرانه را به موقع انجام داد و از افت ناگهانی ظرفیت تهویه جلوگیری کرد. به این ترتیب، آزمون حجم هوای فن به ابزاری مطمئن برای تضمین ایمنی، صرفهجویی انرژی و پایداری بهرهبرداری در معادن و صنایع تبدیل میشود.