آزمون سطح صدا

آزمون سطح صدا روشی است که برای اندازه‌گیری شدت صدای تولید شده توسط فن‌ها و سامانه‌های تهویه به کار می‌رود. در معادن و واحدهای صنعتی، آلودگی صوتی نه تنها بر سلامت شنوایی کارکنان اثر می‌گذارد، بلکه می‌تواند نشانه‌ای از وجود عیوب مکانیکی، عدم تعادل پروانه یا جریان آشفته در کانال‌ها باشد. به همین دلیل، آزمون سطح صدا هم از دیدگاه ایمنی و بهداشت و هم از نظر کنترل کیفیت عملکرد فن اهمیت دارد.

در آزمون سطح صدا، فن در شرایط کاری مشخص راه‌اندازی شده و دستگاه اندازه‌گیری در نقاط مختلف اطراف آن و در مسیر شبکه تهویه قرار می‌گیرد. شدت صدا در فاصله‌های استاندارد و در ارتفاع مناسب ثبت می‌شود تا امکان مقایسه با حدود مجاز فراهم گردد. در معادن زیرزمینی، نقاطی که کارکنان مدت طولانی در آن حضور دارند، مانند ایستگاه‌های کاری و محل‌های نصب فن موضعی، اهمیت ویژه‌ای در آزمون سطح صدا دارند.

نتایج آزمون سطح صدا می‌تواند دو نوع اطلاعات ارائه دهد. از یک سو، اگر شدت صدا از حدود تعیین شده در مقررات فراتر رود، لازم است اقدامات کاهش آلودگی صوتی مانند استفاده از پوشش عایق صدا، صداگیر در مسیر هوا، یا اصلاح طرح ورودی و خروجی انجام شود. از سوی دیگر، اگر تغییر ناگهانی یا افزایش غیر عادی صدا مشاهده شود، ممکن است نشانه وجود عیب در یاتاقان‌ها، عدم تعادل پروانه، شل شدن پایه‌ها یا انسداد جزئی مسیر باشد و باید بازرسی فنی دقیق‌تری انجام گیرد.

انجام دوره‌ای آزمون سطح صدا و ثبت نتایج آن، امکان پایش روند تغییرات را فراهم می‌کند. با مقایسه داده‌های جدید با سوابق قبلی، می‌توان تشخیص داد که آیا سامانه تهویه در وضعیت پایدار قرار دارد یا تغییراتی که نیازمند اقدام اصلاحی است رخ داده است. به این ترتیب، آزمون سطح صدا نه تنها برای رعایت استانداردهای بهداشتی، بلکه برای حفظ سلامت فنی فن‌ها و شبکه تهویه معدن و صنعت ابزار ارزشمندی به شمار می‌آید.