فن با فشار هوای بالا برای شرایطی بهکار میرود که در آن شبکه تهویه شامل تونلهای طولانی، کانالهای متعدد و تجهیزات کمکی است و افت فشار در مسیر جریان هوا بسیار زیاد میشود. در چنین شرایطی، فنهای معمولی قادر به تأمین فشار کافی برای رساندن هوای تازه به عمق معدن یا تخلیه هوای آلوده از فاصلههای دور نیستند. فن با فشار هوای بالا با ایجاد فشار استاتیک بیشتر، بر این مقاومتها غلبه کرده و جریان پایدار هوا را در سراسر شبکه حفظ میکند.
این نوع فن میتواند از نوع سانتریفیوژ، دوار مخالف یا محوری با طراحی ویژه باشد. در سیستم تهویه معدن، فن با فشار هوای بالا معمولاً در نقش فن اصلی سطحی یا فن کمکی در نقاط بحرانی شبکه نصب میشود. با انتخاب درست ظرفیت، میتوان فشار کافی برای عبور هوا از مسیرهای طولانی، زانوییها، دمپرها و تجهیزات غبارگیر را تأمین کرد. در تونلهای طویل و معادن عمیق، استفاده از یک یا چند فن پرفشار در ترکیب با فنهای موضعی، راهکاری رایج برای تأمین تهویه مؤثر است.
ساختار فن با فشار هوای بالا باید توان تحمل بارهای مکانیکی و حرارتی را داشته باشد. بدنه ضخیمتر، پروانههای تقویتشده و یاتاقانهای صنعتی از اجزای اصلی این فنها هستند. در محیطهای زیرزمینی، رطوبت، گرد و غبار و تغییرات دما بر عملکرد بلندمدت تأثیر میگذارد، به همین دلیل استفاده از مواد مقاوم در برابر خوردگی و سایش اهمیت زیادی دارد. در معادنی که خطر انفجار وجود دارد، طراحی باید با الزامات ایمنی ویژه هماهنگ شود.
بهرهبرداری بهینه از فن با فشار هوای بالا، مستلزم استفاده از سامانه پایش و کنترل دقیق است. اندازهگیری مداوم فشار در نقاط مختلف شبکه، دبی عبوری، دمای یاتاقانها و جریان الکتریکی، امکان تنظیم وضعیت فن در محدوده ایمن و کارآمد را فراهم میکند. استفاده از تنظیم دور، کمک میکند تا فن تنها در حد لازم کار کند و از مصرف انرژی بیش از حد جلوگیری شود. نگهداری پیشگیرانه شامل تمیزکاری، کنترل اتصالات، بررسی بالانس پروانه و تعویض بهموقع قطعات فرسوده، احتمال خرابی ناگهانی را کاهش میدهد. با رعایت این اصول، فن با فشار هوای بالا میتواند در سختترین شرایط تهویه، جریان هوای پایدار و مطمئنی را برای معادن و تونلها فراهم سازد.