فن دو پروانه‌ای

فن دو پروانه‌ای نوعی فن با آرایش ویژه است که در آن دو پروانه در یک محفظه مشترک قرار گرفته و به صورت پشت سر هم جریان هوا را تقویت می‌کنند. هدف از این طراحی، افزایش فشار و گاهی دبی نسبت به فن‌های تک پروانه‌ای است، بدون آن‌که نیاز به افزایش بیش از حد سرعت چرخش یا توان موتور باشد. در سامانه‌های تهویه معدن و تونل، فن دو پروانه‌ای برای انتقال هوا در مسیرهای طولانی، غلبه بر افت فشار کانال‌ها و تأمین هوای کافی در نقاط دور از شفت‌های اصلی استفاده می‌شود.

در یک فن دو پروانه‌ای، پروانه اول هوا را شتاب داده و بخشی از فشار مورد نیاز را تأمین می‌کند و پروانه دوم با دریافت جریان خروجی از پروانه اول، آن را بیشتر فشرده و تقویت می‌کند. این چینش به ویژه زمانی مفید است که مقاومت شبکه بالا بوده و کانال‌های انعطاف‌پذیر، زانویی‌ها و تجهیزات جانبی، افت فشار قابل توجهی ایجاد کرده‌اند. با استفاده از این ساختار، می‌توان بدون افزایش نامتعارف اندازه فن یا سرعت، فشار لازم را تأمین کرد و در عین حال راندمان مناسبی به دست آورد.

فن دو پروانه‌ای در معادن زیرزمینی، اغلب در نقش فن موضعی یا کمکی به کار می‌رود. در نزدیکی جبهه‌های استخراج، این فن‌ها همراه با لوله‌های تهویه، هوای تازه را از شبکه اصلی به تونل‌های دوردست منتقل می‌کنند. همچنین در تونل‌های طویل شهری، برای تقویت جریان هوا در نقاط میانی، استفاده از این نوع فن رایج است. بسته به نیاز، این فن‌ها می‌توانند با موتورهای با دور ثابت یا مجهز به سامانه تنظیم دور کار کنند تا دبی و فشار خروجی مطابق شرایط واقعی تنظیم شود.

برای بهره‌برداری پایدار، نگهداری فن دو پروانه‌ای باید به وضعیت هر دو پروانه و یاتاقان‌ها توجه داشته باشد. عدم تعادل در هر یک از پروانه‌ها می‌تواند لرزش و بار اضافی بر مجموعه وارد کند، بنابراین کنترل دوره‌ای بالانس، بررسی سفتی اتصالات و پایش لرزش اهمیت زیادی دارد. تمیزکاری منظم پره‌ها برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار و رسوبات نیز به حفظ راندمان کمک می‌کند. با طراحی صحیح، انتخاب مناسب و نگهداری اصولی، فن دو پروانه‌ای می‌تواند در شبکه تهویه معدن و صنعت، نقشی مؤثر در تأمین فشار و دبی مورد نیاز ایفا کند.