فن سفارشی زمانی مورد نیاز است که مدلهای استاندارد موجود در بازار نتوانند به طور کامل نیازهای تهویه یک معدن یا پروژه صنعتی را پوشش دهند. تفاوت در عمق معدن، نوع ماده معدنی، ترکیب گازها، رطوبت، دما، محدودیتهای نصب و الزامات ایمنی باعث میشود که در بسیاری از پروژهها طراحی و تولید فن سفارشی بهترین راهحل باشد. در این حالت، مشخصات فن بر اساس دادههای واقعی و محاسبات دقیق تهویه تعیین میشود.
در فرآیند طراحی فن سفارشی، ابتدا حجم هوا، فشار مورد نیاز، نوع سیال، سطح آلودگی، احتمال خوردگی و دمای کار مشخص میشود. سپس نوع فن، محوری یا سانتریفیوژ، انتخاب شده و ابعاد، سرعت چرخش، تعداد مراحل و جنس بدنه و پروانه تعیین میگردد. در معادن زیرزمینی، ممکن است لازم باشد فن علاوه بر ویژگیهای تهویه، دارای ساختار ضدانفجار، مقاوم در برابر خوردگی و قابل نصب در فضای محدود باشد. همه این عوامل در طراحی فن سفارشی لحاظ میشود.
فن سفارشی نهتنها برای معادن زغالسنگ و فلزی، بلکه برای معادن شیمیایی، تونلها، تأسیسات زیرزمینی و خطوط تولید خاص نیز کاربرد دارد. برای مثال، ممکن است پروژهای نیاز به فن با نویز کم، لرزش محدود و قابلیت اتصال به سامانه پایش هوشمند داشته باشد. در این موارد، طراحی ویژه سازه، استفاده از پایههای مخصوص، انتخاب یاتاقانهای مناسب و پیشبینی نقاط نصب حسگرها، بخشی از فرآیند سفارشیسازی است.
بهرهبرداری از فن سفارشی زمانی بیشترین نتیجه را میدهد که همراه با طراحی کامل سیستم تهویه، شبکه کانال، دروازههای تنظیم جریان و سامانههای پایش انجام شود. مستندسازی مشخصات فنی، ارائه دستورالعمل نصب و نگهداری و آموزش کارکنان، از مراحل مهم پس از تحویل فن است. با تکیه بر فن سفارشی، میتوان سیستم تهویهای ساخت که دقیقاً با شرایط پروژه منطبق بوده و در عین حفظ ایمنی، مصرف انرژی و هزینههای طولانیمدت را بهینه کند.