فن صنعت مصالح ساختمانی بخش مهمی از سامانههای تهویه و فرآیندی در کارخانههای تولید سیمان، آهک، گچ، آجر و سایر مصالح ساختمانی است. در این خطوط تولید، کورهها، خشککنها، آسیابها و تجهیزات انتقال، حجم زیادی از گازهای داغ و گرد و غبار را تولید میکنند که اگر به شکل مؤثر تخلیه و تصفیه نشوند، هم محیط کار را آلوده میکنند و هم به تجهیزات آسیب میزنند. فن صنعت مصالح ساختمانی با ایجاد جریان مناسب، گازها و هوای آلوده را از نقاط مختلف جمعآوری کرده و به سمت غبارگیرها، مبدلها و دودکشها هدایت میکند.
این فنها میتوانند از نوع سانتریفیوژ پرفشار برای تغذیه غبارگیرهای کیسهای و سیکلونی، یا از نوع محوری برای تهویه سالنها و فضاهای عمومی باشند. در بخشهای نزدیک به کوره و خشککن، فنها باید توان تحمل دمای بالا و ذرات ساینده را داشته باشند، بنابراین از مواد مقاوم در برابر حرارت و سایش ساخته میشوند. انتخاب نوع پره، قطر و سرعت دوران بر اساس میزان دبی، فشار مورد نیاز و ویژگی گازهای عبوری انجام میشود.
فن صنعت مصالح ساختمانی در کنترل گرد و غبار محیطی نیز نقش اساسی دارد. با نصب این فنها در نقاط تخلیه مواد، محلهای بارگیری و روی نوارهای نقاله، میتوان گرد و غبار را قبل از انتشار در سالن جمعآوری کرد و آن را به سامانه غبارگیر هدایت نمود. این کار نه تنها به سلامت کارکنان کمک میکند، بلکه از نشست گرد و غبار بر روی تجهیزات و کاهش عمر مفید آنها جلوگیری مینماید. در بسیاری از کشورها، رعایت حدود مجاز انتشار گرد و غبار شرط دریافت مجوز بهرهبرداری است و فن مناسب، ابزار اصلی تحقق این هدف است.
نگهداری فن صنعت مصالح ساختمانی شامل کنترل منظم لرزش، بررسی سایش پرهها، نظارت بر وضعیت یاتاقانها، تمیزکاری محفظه و بررسی اتصالات سازهای و کانالها است. استفاده از سامانههای پایش وضعیت میتواند عیوب احتمالی را در مراحل اولیه آشکار کرده و از توقفهای ناگهانی خط تولید جلوگیری کند. با طراحی صحیح و انتخاب فن مناسب برای هر بخش از خط تولید، کارخانههای مصالح ساختمانی میتوانند ضمن حفظ ظرفیت تولید، الزامات زیستمحیطی و ایمنی را نیز به خوبی برآورده سازند.