فن سانتریفیوژ

فن سانتریفیوژ یکی از پرکاربردترین انواع فن در سامانه‌های تهویه معدنی است که با بهره‌گیری از نیروی گریز از مرکز، هوا را از مرکز پروانه به سمت محیط هدایت می‌کند و در نتیجه می‌تواند فشار قابل توجهی ایجاد نماید. این ویژگی باعث می‌شود فن سانتریفیوژ برای کاربردهایی که نیاز به غلبه بر افت فشار بالای شبکه کانال، فیلترها، تجهیزات غبارگیر و مسیرهای پیچیده تونل‌ها دارند، بسیار مناسب باشد. در معادن زیرزمینی و کارگاه‌های فرآوری، فن سانتریفیوژ در ظرفیت‌ها و طرح‌های مختلف برای تأمین تهویه اصلی، کمکی و موضعی به کار می‌رود.

پروانه فن سانتریفیوژ معمولاً دارای پره‌های خمیده، مستقیم یا مایل است که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را از نظر راندمان، نویز و حساسیت به گرد و غبار دارند. انتخاب نوع پره، زاویه و سرعت چرخش، بر اساس نیاز به دبی و فشار و نیز شرایط محیطی انجام می‌شود. در معادن، که اغلب هوا حاوی گرد و غبار ساینده است، طراحی محفظه و پروانه باید به گونه‌ای باشد که در برابر سایش مقاوم بوده و تمیزکاری و بازبینی آن به سادگی امکان‌پذیر باشد.

فن سانتریفیوژ در سامانه‌های غبارگیر معدنی نقش ویژه‌ای دارد. در بسیاری از واحدهای غبارگیر، هوا پس از عبور از محل تولیدگرد و غبار، وارد محفظه غبارگیر شده و پس از جداسازی ذرات، با کمک فن سانتریفیوژ به بیرون هدایت می‌شود. فشار اضافی تولید شده توسط این فن، امکان استفاده از فیلترها، سیکلون‌ها و سایر تجهیزات تصفیه را فراهم می‌کند بدون آنکه جریان هوا در شبکه تهویه مختل گردد. به همین دلیل، انتخاب ظرفیت مناسب فن سانتریفیوژ در طراحی سامانه‌های غبارزدایی اهمیت زیادی دارد.

در معادن زیرزمینی، فن سانتریفیوژ می‌تواند به صورت تک مرحله‌ای یا چند مرحله‌ای طراحی شود تا در صورت نیاز به فشارهای بالاتر، عملکرد مناسبی ارائه دهد. استفاده از مواد مقاوم در برابر خوردگی و دما، آب‌بندی مناسب و در صورت لزوم، طراحی ضدانفجار، از الزامات این فن در محیط‌های پرخطر است. نگهداری صحیح شامل کنترل لرزش، روانکاری منظم، تنظیم هم‌محوری، تمیز کردن پره‌ها و بررسی وضعیت یاتاقان‌ها، برای حفظ راندمان و افزایش عمر مفید فن سانتریفیوژ ضروری است. با رعایت این اصول، فن سانتریفیوژ می‌تواند به عنوان قلب تپنده سامانه‌های تهویه و غبارگیر در معادن و صنایع وابسته عمل کند.