فن تهویه

فن تهویه مهم‌ترین جزء سامانه تهویه در معادن، تونل‌ها و واحدهای صنعتی به شمار می‌آید و وظیفه اصلی آن ایجاد جریان کنترل‌شده هوا در شبکه کانال، تونل‌ها و فضاهای کاری است. بدون وجود فن تهویه، هوای تازه قادر نخواهد بود به اعماق معدن برسد و هوای آلوده ناشی از فعالیت‌های استخراج، کارکرد ماشین‌آلات و فرآیندهای مختلف در محیط باقی می‌ماند. فن تهویه با ترکیب مناسب فشار و دبی، هوای تازه را به جبهه کار رسانده و هم‌زمان هوای آلوده را به بیرون هدایت می‌کند.

فن تهویه می‌تواند به صورت فن اصلی سطحی، فن کمکی زیرزمینی یا فن موضعی در نزدیکی جبهه استخراج به کار رود. در معادن زیرزمینی، فن‌های اصلی معمولاً در دهانه چاه‌ها یا تونل‌های اصلی نصب می‌شوند و بخش عمده جریان هوا را تأمین می‌کنند، در حالی که فن‌های کمکی و موضعی برای هدایت هوا به مناطق دورتر و شاخه‌های فرعی به کار می‌روند. انتخاب نوع فن، ظرفیت، جهت جریان و محل نصب، بر اساس محاسبات دقیق تهویه انجام می‌شود تا تمام نقاط معدن به هوای کافی و کیفیت مناسب دسترسی داشته باشند.

فن تهویه در واحدهای صنعتی و سالن‌های تولید نیز نقش مهمی در کنترل دما، رطوبت، گرد و غبار و گازهای آلاینده دارد. در کارگاه‌های فرآوری مواد معدنی، وجود فن تهویه برای خارج کردن گرد و غبار و بخارات ناشی از فرآیندهای خردایش، آسیاب و جداسازی، ضروری است. در سالن‌های مونتاژ و تعمیرات، این فن‌ها با ایجاد گردش ملایم هوا، محیط کار را مطبوع‌تر کرده و خطر تجمع گازهای مضر را کاهش می‌دهند. ترکیب فن تهویه با سامانه‌های غبارگیر و فیلترها، کیفیت هوای خروجی را نیز بهبود می‌بخشد.

برای آنکه فن تهویه بتواند سال‌ها نقش خود را به خوبی ایفا کند، لازم است برنامه‌ای منظم برای نگهداری، شامل پایش لرزش، روانکاری یاتاقان‌ها، تمیز کردن پره‌ها، بررسی اتصالات و کنترل وضعیت موتور اجرا شود. همچنین تنظیم نقطه کارکرد فن بر اساس تغییرات تولید، توسعه معدن و شرایط فصلی اهمیت دارد. با طراحی اصولی، انتخاب صحیح و نگهداری دقیق، فن تهویه به عنوان قلب تپنده سامانه تهویه، ایمنی، سلامت و بهره‌وری معادن و واحدهای صنعتی را تضمین می‌کند.