فن تهویه غبارگیر به عنوان قلب سامانههای غبارزدایی در معادن و محیطهای صنعتی عمل میکند و وظیفه ایجاد جریان هوا و مکش ذرات معلق را بر عهده دارد. بدون وجود این فن، حتی پیشرفتهترین واحدهای غبارگیر قدرت کافی برای جمعآوری گرد و غبار از محل تولید را نخواهند داشت. فن تهویه غبارگیر با قرار گرفتن در مسیر جریان هوا، آن را از منابع تولید گرد و غبار به سمت فیلترها، سیکلونها یا واحدهای تر هدایت کرده و فرآیند تصفیه را ممکن میسازد.
در طراحی فن تهویه غبارگیر، پارامترهایی مانند دبی مورد نیاز، افت فشار شبکه لولهها و کانالها، نوع ذرات، دمای هوا و الزامات ایمنی در نظر گرفته میشود. این فن میتواند از نوع سانتریفیوژ با توان فشاری بالا یا محوری با دبی زیاد باشد، اما در هر صورت باید توانایی کارکرد مداوم و پایدار در شرایط حاوی گرد و غبار را داشته باشد. استفاده از مواد مقاوم در برابر سایش، انتخاب یاتاقانهای مناسب و طراحی مناسب مسیر جریان، به طولانیتر شدن عمر تجهیز کمک میکند.
در معادن زیرزمینی، فن تهویه غبارگیر معمولاً در کنار جبهههای استخراج، نقاط بارگیری، محلهای انتقال به نوار نقاله و تونلهای پرگرد و غبار نصب میشود. در محیطهای صنعتی روی سطح، این فنها در سیستمهای جمعآوری گرد و غبار سالنهای تولید، خطوط خردایش، نقاط بستهبندی و تخلیه مواد به کار میروند. با تنظیم درست سرعت و دبی فن، میتوان غلظت گرد و غبار را در محدودهای نگه داشت که هم با استانداردهای بهداشتی و هم با الزامات ایمنی سازگار باشد.
نگهداری فن تهویه غبارگیر شامل بازرسی دورهای پروانهها از نظر سایش، تمیزکاری رسوبات، کنترل لرزش، پایش دمای یاتاقانها و بررسی سلامت بدنه و اتصالات است. در صورت استفاده در محیطهای خورنده یا دمای بالا، توجه به پوششهای محافظ و وضعیت آنها نیز اهمیت دارد. همچنین هماهنگی بین عملکرد فن و سایر اجزای سامانه غبارگیر، مانند دریچهها و واحدهای جمعآوری، نقش مهمی در حفظ راندمان کلی دارد. با نصب صحیح، انتخاب مناسب و نگهداری منظم، فن تهویه غبارگیر میتواند کیفیت هوای محیط کار را به طرز محسوسی بهبود داده و از آسیبهای تنفسی و مشکلات عملیاتی ناشی از گرد و غبار جلوگیری کند.