فن تهویه معدن فلزی ستون اصلی سامانه تهویه در معادن زیرزمینی استخراج فلزات به شمار میآید. در این معادن، هرچند ترکیب گاز و گرد و غبار با معادن زغالسنگ متفاوت است، اما همچنان چالشهایی مانند کمبود اکسیژن، تجمع گازهای حاصل از عملیات حفاری و بارگیری، گرد و غبار ناشی از خردایش سنگ و گرمای تجهیزات سنگین وجود دارد. فن تهویه معدن فلزی با ایجاد جریان مداوم هوا، این عوامل را کنترل کرده و محیطی ایمن و قابل تنفس برای کارکنان فراهم میکند.
در شبکه تهویه معدن فلزی، فنها در دو نقش اصلی ظاهر میشوند. فنهای اصلی سطحی که در دهانه شفتها نصب میشوند، جریان کلی هوا را در معدن به گردش درمیآورند و فشار لازم برای عبور هوا از تونلها و راهگاههای متعدد را فراهم میکنند. فنهای موضعی در نزدیکی جبهههای استخراج، رمپها و تونلهای دور از شفت قرار میگیرند و هوای تازه را دقیقاً به محل کار هدایت میکنند. بسته به مقاومت مسیر و طول شبکه، از فنهای محوری یا سانتریفیوژ با ظرفیتهای مختلف استفاده میشود.
در طراحی فن تهویه معدن فلزی، به عواملی مانند دبی مورد نیاز، افت فشار شبکه، نوع فلز استخراجی، میزان تولید گرد و غبار و دمای سنگ توجه میشود. در برخی معادن فلزی، وجود گازهای قابل اشتعال نیز گزارش میشود و در این موارد، باید فنها با ساختار ایمن انتخاب شوند تا الزامات ایمنی برآورده گردد. استفاده از مواد مقاوم در برابر خوردگی، پوششهای محافظ و سازههای مستحکم، به افزایش عمر مفید تجهیز در محیطهای سخت زیرزمینی کمک میکند.
نگهداری فن تهویه معدن فلزی شامل برنامهای منظم برای بازرسی بدنه، پروانه، یاتاقانها، موتور و سامانههای کنترلی است. تمیزکاری دورهای، کنترل لرزش و صدا، پایش دمای کارکرد و ثبت سوابق عملکرد، ابزارهای اصلی برای تشخیص زودهنگام عیوب و جلوگیری از توقف ناخواسته سیستم تهویه هستند. با اجرای دقیق این برنامه و انتخاب صحیح فنها، سامانه تهویه معدن فلزی میتواند سالها به شکل پایدار از عملیات استخراج پشتیبانی کرده و ایمنی کارکنان را تضمین کند.