حوادث فن

حوادث فن از جمله رویدادهایی هستند که می‌توانند تأثیر مستقیم بر ایمنی و تداوم تولید در معادن و واحدهای صنعتی داشته باشند. از کار افتادن فن اصلی معدن، شکست پره‌های فن موضعی، خرابی الکتروموتور ضدانفجار یا جدا شدن قطعات چرخان، همگی می‌توانند جریان هوا را مختل کرده و شرایط خطرناک ایجاد کنند. در محیط زیرزمینی که تهویه نقش حیاتی در رقیق‌سازی گازها و تخلیه گرد و غبار دارد، بروز حادثه برای فن ممکن است به افزایش غلظت گاز و کاهش دید منجر شود و اگر به‌موقع مدیریت نشود، پیامدهای جدی برای ایمنی کارکنان به همراه خواهد داشت.

علل حوادث فن متنوع است و معمولاً ترکیبی از عوامل فنی و مدیریتی محسوب می‌شود. عدم نگهداری مناسب، روانکاری ناکافی یاتاقان‌ها، نامتعادل بودن پروانه، نصب نادرست، تجاوز از محدوده طراحی، ورود جسم خارجی به داخل فن، و بی‌توجهی به علائم هشدار مانند افزایش لرزش و صدا، از عوامل رایج هستند. در برخی موارد، انتخاب نادرست نوع فن برای محیطی با گاز یا غبار قابل اشتعال، می‌تواند خطر انفجار و آتش‌سوزی را افزایش دهد. بنابراین، انتخاب صحیح فن، نگهداری پیشگیرانه و آموزش اپراتورها، ابزارهای اصلی برای کاهش احتمال حادثه به شمار می‌آید.

پس از وقوع حادثه فن، ثبت دقیق رویداد و تحلیل علت ریشه‌ای آن اهمیت فراوانی دارد. باید اطلاعاتی مانند زمان و محل حادثه، وضعیت کاری فن، علائم مشاهده‌شده پیش از خرابی، شرایط محیطی و اقدامات انجام‌شده ثبت شود. با استفاده از این اطلاعات، تیم فنی می‌تواند الگوهای خطر را شناسایی کند و اقداماتی مانند اصلاح برنامه نگهداری، بهبود روش نصب، تعویض نوع یاتاقان یا تغییر در سیستم کنترل را پیشنهاد دهد. این رویکرد باعث می‌شود از تکرار حوادث مشابه در آینده جلوگیری شود.

برای کاهش احتمال حوادث فن، استفاده از سامانه‌های پایش لرزش، کنترل دما، حفاظت در برابر اضافه جریان و تنظیم سرعت به شکل کنترل‌شده توصیه می‌شود. اجرای دوره‌های آموزشی برای کارکنان درباره نشانه‌های خرابی، نحوه واکنش در صورت توقف ناگهانی فن و روش‌های ایمن برای ورود به مناطقی که تهویه آن‌ها مختل شده، بخش مهمی از مدیریت ایمنی است. در نهایت، توجه مستمر به خطرات بالقوه و مدیریت فعال حوادث فن، تضمین می‌کند که سامانه تهویه معدن و کارخانه با کمترین وقفه و بیشترین سطح ایمنی به کار خود ادامه دهد.