سیستم تهویه معدن

سیستم تهویه معدن یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های هر پروژه معدنی زیرزمینی است. این سیستم با استفاده از ترکیب مناسب فن‌های اصلی و موضعی، شبکه کانال‌های رفت و برگشت، دریچه‌های تنظیم و سامانه‌های پایش، شرایطی ایجاد می‌کند که در آن هوای تازه در اختیار کارگران و تجهیزات قرار گرفته و هوای آلوده و گرم به شکل کنترل‌شده از معدن خارج شود. طراحی صحیح سیستم تهویه معدن مستقیماً بر ایمنی، سلامت و بهره‌وری تأثیر می‌گذارد.

در یک سیستم تهویه معدن، فن‌های اصلی معمولاً در سطح و در دهانه شفت‌ها یا شیب‌راهه‌ها نصب می‌شوند و وظیفه ایجاد جریان کلی هوا را بر عهده دارند. در عین حال، فن‌های موضعی در نزدیکی جبهه‌های استخراج، کارگاه‌های دورافتاده و نقاطی با تهویه دشوار مستقر می‌شوند تا هوای تازه را به این نواحی هدایت کنند. شبکه کانال‌ها و راهگاه‌های تهویه نیز مسیرهای رفت و برگشت هوا را تعریف می‌کنند و با کمک دریچه‌ها و شیرهای بالانس، تقسیم جریان تنظیم می‌شود.

طراحی سیستم تهویه معدن بر اساس محاسبات دقیق حجم مورد نیاز هوا، افت فشار در مسیرها، تولید گاز، گرد و غبار و حرارت انجام می‌گیرد. در معادن زغال‌سنگ و معادن با خطر انفجار، استانداردهای سختگیرانه‌تری برای انتخاب فن‌های ضدانفجار، تجهیزات پایش گاز و مسیرهای اضطراری وجود دارد. در این سیستم، امکان معکوس‌کردن جریان هوا در شرایط اضطراری، استفاده از فن‌های دوار مخالف و پیش‌بینی مسیرهای تخلیه نیز بخشی از طرح مهندسی است.

بهره‌برداری و نگهداری سیستم تهویه معدن نیازمند پایش مستمر و برنامه‌ریزی منظم است. بررسی دوره‌ای عملکرد فن‌ها، تمیزکاری کانال‌ها، کنترل وضعیت دریچه‌ها و تحلیل داده‌های سنسورها، به جلوگیری از افت راندمان و بروز حوادث کمک می‌کند. با استفاده از سامانه‌های کنترل پیشرفته و تنظیم دور، می‌توان سیستم تهویه را متناسب با تغییرات تولید و شرایط محیطی تنظیم و مصرف انرژی را کاهش داد. یک سیستم تهویه معدن طراحی‌شده و نگهداری‌شده به شکل صحیح، اساس ایجاد محیط کاری ایمن و پایدار در بهره‌برداری زیرزمینی است.