تحلیل نویز

تحلیل نویز در فن‌ها و سامانه‌های تهویه، روشی برای شناسایی منبع صدا، ارزیابی شدت آن و یافتن راهکارهای کاهش آلودگی صوتی است. در معادن و واحدهای صنعتی، نویز بیش از حد نه تنها برای سلامت شنوایی کارکنان مضر است، بلکه می‌تواند نشانه‌ای از عیب در فن، عدم تعادل پروانه، جریان آشفته در کانال یا نصب نادرست باشد. بنابراین، تحلیل نویز هم از دیدگاه ایمنی و بهداشت و هم از نظر تشخیص وضعیت فنی فن اهمیت دارد.

در فرآیند تحلیل نویز، ابتدا نوع صدا و شرایط بروز آن توصیف می‌شود؛ برای مثال، سوت کشیدن، صدای کوبش، لرزش همراه با صدا یا غرش یکنواخت. سپس با استفاده از دستگاه اندازه‌گیری، سطح فشار صوت در نقاط مختلف اطراف فن، در طول کانال و در محل حضور کارکنان ثبت می‌گردد. این اندازه‌گیری‌ها امکان مقایسه با حدود مجاز تعریف‌شده در مقررات و یافتن نقاطی را که نیاز به اقدام اصلاحی دارند، فراهم می‌کند. در سامانه تهویه معدن، توجه ویژه به محل‌هایی که کارکنان به طور مداوم حضور دارند، ضروری است.

تحلیل دقیق‌تر نویز می‌تواند اطلاعاتی درباره منبع اصلی صدا ارائه دهد. برای مثال، نویز ناشی از جریان هوا معمولاً با افزایش سرعت و تغییر جهت در زانوها و دریچه‌ها تشدید می‌شود، در حالی که نویز مکانیکی ممکن است از یاتاقان‌ها، کوپلینگ، تسمه‌ها یا تماس نامناسب قطعات ناشی گردد. اگر صدای فن در طول زمان تغییر کند یا همراه با افزایش لرزش و دما باشد، احتمال وجود عیب مکانیکی یا عدم تعادل پروانه بیشتر است. در چنین حالتی، تحلیل نویز با نتایج اندازه‌گیری لرزش و سایر شاخص‌ها ترکیب می‌شود تا تصویر کامل‌تری از وضعیت فن به دست آید.

بر اساس نتایج تحلیل نویز، راهکارهای کاهش صدا انتخاب می‌شود. این راهکارها می‌تواند شامل استفاده از پوشش عایق صدا روی کانال‌ها، نصب صداگیر در مسیر هوا، بهبود طراحی ورودی و خروجی هوا، کاهش سرعت جریان، تنظیم و بالانس مجدد پروانه، تعویض یاتاقان‌های فرسوده و تقویت پایه‌ها باشد. آموزش کارکنان درباره استفاده از تجهیزات حفاظت شنوایی نیز بخشی از مدیریت نویز است. با اجرای یک برنامه کامل تحلیل و کنترل نویز، می‌توان محیط کاری آرام‌تر، ایمن‌تر و سازگارتر با الزامات بهداشتی در سامانه تهویه معدن و صنعت ایجاد کرد.