تهویه معادن غیر فلزی

تهویه معادن غیر فلزی بخش مهمی از طراحی و بهره‌برداری این نوع معادن است، زیرا در بسیاری از آن‌ها حجم بالایی گرد و غبار و گرما تولید می‌شود و مسیرهای زیرزمینی ممکن است طولانی و پیچیده باشند. هرچند در مقایسه با برخی معادن فلزی یا زغال‌سنگ، خطر گاز قابل انفجار کمتر است، اما نبود تهویه مناسب می‌تواند مشکلات تنفسی برای کارگران، کاهش دید، سایش شدید تجهیزات و شرایط کاری نامناسب را به همراه داشته باشد. بنابراین، برنامه‌ریزی برای تهویه معادن غیر فلزی از همان مراحل اولیه طراحی ضروری است.

در این معادن، فن‌های محوری و سانتریفیوژ نقش اصلی را در تأمین و تخلیه هوا بر عهده دارند. فن‌های محوری با دبی بالا برای رساندن هوای تازه از دهانه‌های ورودی به راهروها و کارگاه‌ها استفاده می‌شوند، در حالی که فن‌های سانتریفیوژ هوای غبارآلود را از نقاط خاص یا از طریق غبارگیرها خارج می‌کنند. در برخی طرح‌ها، فن‌های موضعی قابل جابه‌جایی در نزدیکی جبهه‌های کار قرار می‌گیرند تا با استفاده از کانال‌های پارچه‌ای یا فلزی، هوای تازه را به کارگران برسانند و گرد و غبار را رقیق کنند.

یکی از محورهای اصلی در تهویه معادن غیر فلزی، کنترل گرد و غبار است. در هنگام حفاری، برش و خردایش سنگ، ذرات ریز در هوا معلق می‌شوند و اگر جریان هوا کافی نباشد، در محدوده تنفسی کارگران باقی می‌مانند. ترکیب سیستم تهویه با روش‌های کاهش غبار مانند مه‌پاشی، آب‌پاشی روی مواد، پوشش نقاط تخلیه و استفاده از غبارگیرها، می‌تواند غلظت ذرات را به طور چشمگیری کاهش دهد. محل نصب فن‌ها و جهت جریان هوا باید به گونه‌ای باشد که هوای تازه از پشت سر کارگران به سمت جبهه کار حرکت کرده و هوای آلوده از جلو تخلیه شود.

برای آنکه تهویه معادن غیر فلزی در طول زمان مؤثر باقی بماند، به برنامه نگهداری و پایش منظم نیاز است. اندازه‌گیری سرعت هوا در مسیرهای اصلی، بررسی وضعیت کانال‌ها، تراز فن‌ها، کنترل لرزش و تمیزکاری دوره‌ای پره‌ها و پوسته، بخشی از این برنامه است. داده‌های به دست آمده می‌تواند برای تنظیم ظرفیت فن‌ها و برنامه‌ریزی تعویض یا ارتقای تجهیزات مورد استفاده قرار گیرد. با اجرای این اقدامات، تهویه معادن غیر فلزی به سامانه‌ای قابل اعتماد تبدیل می‌شود که از سلامت کارکنان حمایت کرده و شرایط را برای بهره‌برداری پایدار و اقتصادی فراهم می‌سازد.