تجهیزات تهویه سفارشی زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که یک معدن، تونل یا واحد صنعتی از نظر ساختار، فرآیند و الزامات ایمنی با شرایط معمول تفاوت قابل توجهی دارد و سامانههای تهویه استاندارد پاسخگوی نیازها نیستند. در چنین پروژههایی، تنها انتخاب یک فن مناسب کافی نیست، بلکه باید مجموعهای از فنها، کانالها، دریچهها، ادوات کنترل و غبارگیرها به صورت یک سامانه کامل و هماهنگ طراحی شود تا جریان هوا به شکل ایمن و کارآمد هدایت گردد. تجهیزات تهویه سفارشی با در نظر گرفتن همه این عوامل، راهحل جامعی برای تهویه ارائه میکند.
در طراحی تجهیزات تهویه سفارشی، ابتدا نقشه کامل شبکه زیرزمینی یا سالنهای صنعتی، محلهای تولید گرد و غبار و گاز، تعداد کارکنان، نوع تجهیزات و الزامات استاندارد بررسی میشود. سپس بر اساس محاسبات تهویه، دبی و فشار مورد نیاز هر شاخه تعیین شده و نوع و ظرفیت فنها، قطر و طول کانالها، مکان نصب دریچهها و نوع تجهیزات غبارگیر انتخاب میشود. در این مرحله، محدودیتهای ساختاری، مانند ارتفاع تونل، دسترسی به نقاط مختلف و امکانات نصب نیز مد نظر قرار میگیرد.
تجهیزات تهویه سفارشی میتواند شامل فنهای اصلی، فنهای موضعی، فنهای کمکی، کانالهای سخت و انعطافپذیر، دریچههای تنظیم، غبارگیرهای خشک و تر و سامانههای کنترل و پایش باشد. در معادن زیرزمینی، این سامانهها برای تأمین هوای تازه در جبهههای کاری، تخلیه گازهای مضر و کنترل گرد و غبار استفاده میشوند. در تونلهای راهسازی و پروژههای زیرزمینی شهری، تجهیزات تهویه سفارشی نقش مهمی در مدیریت دود و تأمین شرایط ایمن برای کارگران و تجهیزات دارد.
نگهداری تجهیزات تهویه سفارشی نیازمند برنامهای جامع است که همه اجزا را پوشش دهد. بازرسی منظم فنها، کنترل وضعیت کانالها، بررسی سالم بودن دریچهها، تمیزکاری غبارگیرها و پایش مداوم کیفیت هوا، از ارکان این برنامه است. استفاده از سامانههای پایش هوشمند میتواند به مدیران کمک کند تا وضعیت تهویه را در زمان واقعی مشاهده و در صورت نیاز، تنظیمات لازم را انجام دهند. با طراحی دقیق و نگهداری اصولی تجهیزات تهویه سفارشی، میتوان حتی در پیچیدهترین شبکههای زیرزمینی و صنعتی، تهویهای پایدار، ایمن و اقتصادی برقرار کرد.