basınç ölçümü

Basınç ölçümü, maden havalandırma sistemlerinde fanların ürettiği statik ve toplam basıncı, ayrıca hava yollarındaki basınç kayıplarını belirlemek için kullanılan temel kontrol yöntemlerinden biridir. Bir havalandırma fanının görevi, maden içindeki dirençleri yenerek gerekli hava debisini sağlayacak basıncı üretmektir. Bu nedenle fan çıkışında ve havalandırma ağının farklı noktalarında yapılan basınç ölçümleri, sistemin direncini ve fanın gerçek çalışma noktasını ortaya koyar.

Basınç ölçümleri genellikle manometre veya basınç sensörleri ile yapılır. Fan giriş ve çıkışında, hava yolu kesitlerinde ve kritik noktalarda ölçülen basınç farkları, hava akışının karşılaştığı direnç hakkında bilgi verir. Bu direnç, sürtünme, kesit daralmaları, dirsekler, bağlantı elemanları ve havalandırma kapıları gibi unsurlardan kaynaklanır. Tasarım aşamasında hesaplanan basınç kayıplarının sahadaki ölçümlerle doğrulanması, havalandırma projesinin doğru çalıştığının kanıtıdır.

Basınç ölçümü sayesinde fanın çalışma noktası, yani ürettiği basınç ve debi ikilisi, performans eğrisi üzerinde gösterilebilir. Eğer ölçülen basınç ve debi değerleri, tasarlanan görev noktasından belirgin şekilde sapmışsa, bunun nedeni araştırılmalıdır. Beklenenden yüksek sistem direnci, hava yollarında kirlenme, tıkanma veya kapıların yanlış konumlandırılması gibi sorunlara işaret edebilir. Tersine, beklenenden düşük direnç, hava kaçaklarının veya fazla açık bırakılmış by-pass yollarının göstergesi olabilir.

Basınç ölçümlerinin düzenli yapılması, havalandırma ağındaki değişikliklerin ve maden ilerlemesinin etkilerini izlemek için de önemlidir. Yeni galeriler açıldıkça veya eski hatlar devreden çıktıkça, hava akışının yönü ve miktarı değişir. Bu değişim, sistem direncini ve fanın çalışma noktasını etkiler. Periyodik basınç ölçümleri ile bu etkiler sayısal olarak takip edilir ve gerektiğinde fan hız ayarı, kapı konumu veya kanal düzenlemesi yapılarak sistem yeniden dengelenir.

Sonuç olarak basınç ölçümü, maden havalandırma fanlarının ve hava yollarının performansını değerlendirmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Doğru ve düzenli basınç ölçümleri sayesinde, havalandırma sistemi tasarıma uygun biçimde işletilir, enerji kullanımı optimize edilir ve çalışma ortamında güvenli hava koşulları sürdürülebilir.